Cart 0

Περιοδικό Ιατρική - 2014

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 1 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2014

H.E. Κατσούλης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Τα κουμαρινικά αντιπηκτικά είναι ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ και έχουν ευρεία χρήση σε ασθενείς με χρόνια κολπική μαρμαρυγή, μηχανικές καρδιακές βαλβίδες, ιστορικό εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης ή πνευμονικής εμβολής και αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο, προκειμένου να προληφθούν θρομβοεμβολικές επιπλοκές. Η αντικατάσταση των κουμαρινικών αντιπηκτικών με ηπαρίνη κατά την περιεγχειρητική περίοδο πρέπει να  γίνεται μετά από στάθμιση του κινδύνου αιμορραγίας έναντι του κινδύνου εμφάνισης θρομβοεμβολικών επιπλοκών. Η χορήγηση ηπαρίνης, ιδιαιτέρως σε θεραπευτικές δόσεις, πρέπει να αποφεύγεται σε ασθενείς μετρίου θρομβοεμβολικού κινδύνου που υποβάλλονται σε επεμβάσεις υψηλού αιμορραγικού κινδύνου. Οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες δεν στηρίζονται σε ισχυρή τεκμηρίωση και χρειά­ζονται τυχαιοποιημένες προοπτικές μελέτες για να καθορίσουν τον ρόλο της περιεγχειρητικής αντικατάστασης των κουμαρινικών αντιπηκτικών με ηπαρίνη.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(1):11—16
Κέντρο Προέλευσης: Τμήμα Χειρουργικής Ογκολογίας, Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Kουμαρινικά αντιπηκτικά, περιεγχειρητική αντικατάσταση με ηπαρίνη
Αλληλογραφία: Η.Ε. Κατσούλης, Λεωφ. Αλεξάνδρας 171, 115 22 Αθήνα • e-mail: hrkats@yahoo.co.uk

Η. Τσούγκος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η προϋπάρχουσα καρδιακή νόσος αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα περιεγ- χειρητικού κινδύνου σε ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση. Ο πε- ριεγχειρητικός χειρισμός ασθενών στους οποίους απαιτείται προσωρινή διακοπή της αντιθρομ- βωτικής αγωγής, εξαιτίας χειρουργικής ή άλλης αιματηρής παρέμβασης, είναι ένα συχνό κλινικό πρόβλημα. Η αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία προ- στατεύει τον ασθενή από τον κίνδυνο της περιεγ- χειρητικής θρομβώσεως ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τον κίνδυνο της περιεγχειρητικής αιμορραγίας. Η διακοπή της αντιπηκτικής αγωγής και η αντι- κατάστασή της από ενδοφλέβια ηπαρίνη ή από χαμηλού μοριακού βάρους υποδόρια ηπαρίνη (LMWH), μπορεί να μειώνει τον κίνδυνο θρομβο- εμβολής αλλά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της μετεγχειρητικής αιμορραγίας. Οι περισσότεροι ασθενείς που υποβάλλονται σε γαστροσκόπηση ή κολονοσκόπηση ή σε χειρουργική επέμβαση για καταρράκτη, υποβάλλονται στη διαδικασία χω- ρίς διακοπή της αντιπηκτικής τους αγωγής. Για όλες τις άλλες χειρουργικές πράξεις, η διακοπή τής από του στόματος αντιπηκτικής αγωγής και η απόφαση για επιθετική στρατηγική πρέπει να εξατομικεύεται, με βάση την εκτίμηση των κινδύ- νων του ασθενούς (κίνδυνος θρομβοεμβολής και αιμορραγίας). Δεν υπάρχουν αποδείξεις που να στηρίζουν την αλλαγή της παραδοσιακής προσέγ- γισης της διακοπής της αντιθρομβωτικής αγωγής μία εβδομάδα πριν τη χειρουργική επέμβαση. Η σωστή προεγχειρητική αξιολόγηση των ασθενών σε συνδυασμό με τον κατάλληλο σχεδιασμό τόσο του είδους της αναισθησίας όσο και της χειρουργικής επέμβασης μειώνει σημαντικά τον περιεγχειρητικό κίνδυνο.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(1):17—23
Κέντρο Προέλευσης: Καρδιολόγος, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Ασπιρίνη, αντιθρομβωτική αγωγή, κλοπιδογρέλη, μετεγχειρητική αιμορραγία
Αλληλογραφία: H. Τσούγκος, ΜD, PhD, FESC, Νηλέως 20, 118 51 Θησείο, Aθήνα • e-mail: tsougos@yahoo.com

Π.Α. Κληρίδης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος (ΦΘΝ) είναι συχνή επιπλοκή για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργικές επεμβάσεις. Η πνευμονική εμβολή (ΠΕ) είναι η πιο συχνή αιτία θανάτου αυτών των ασθενών η οποία μπορεί να προληφθεί. Ο κίνδυνος εκδήλωσης ΦΘΝ στους χειρουργικούς ασθενείς καθορίζεται από τον συν- δυασμό ενδογενών προδιαθεσικών παραγόντων του ασθενούς και από το είδος της επέμβασης. Συχνά, η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση των κάτω άκρων (ΕΒΦΘ) μετεγχειρητικά είναι ασυμπτω- ματική και ως πρώτη εκδήλωση μπορεί να είναι η θανατηφόρος ΠΕ. Για τον λόγο αυτόν δεν μπο- ρεί η αντιμετώπιση του προβλήματος να στηριχθεί στην πρώιμη διάγνωση και θεραπεία της ΕΒΦΘ. Η πιο κατάλληλη στρατηγική θεωρείται η συστη- ματική προφύλαξη των ασθενών που βρίσκονται σε κίνδυνο εκδήλωσης ΕΒΦΘ. Για τον λόγο αυτόν εκδίδονται κατευθυντήριες οδηγίες από επιστη- μονικές ιατρικές εταιρείες και αναθεωρούνται περιοδικά με στόχο τη σωστή διαχείριση των α- σθενών αυτών. Υπάρχουν πολλά φαρμακευτικά και μηχανικά μέσα θρομβοπροφύλαξης για τους χειρουργικούς ασθενείς. Η χορήγηση ηπαρινών χαμηλού μοριακού βάρους αποτελεί τη θεραπεία εκλογής έναντι όλων των άλλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων. Σοβαρή επιπλοκή της χορήγησης ηπαρίνης αποτελεί η ανοσολογικής αιτιολογίας θρομβοπενία (Heparin-induced thrombocytopenia, HIT type II) η οποία σχετίζεται με υψηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας. Η πρώιμη διάγνωση της ΗΙΤ τύπου ΙΙ φαίνεται ότι συμβάλλει σε καλύτερη έκβαση, γι’ αυτό σε όλους τους ασθενείς υπό ηπαρίνη πρέπει να ελέγχεται τακτικά ο αριθμός των αιμοπεταλίων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Κέντρο Προέλευσης: Καρδιολογικό Τμήμα, Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος, πνευμονική εμβολή, κατευθυντήριες οδηγίες, θρομβοπροφύλαξη, ηπαρίνες χαμηλού μοριακού βάρους
Αλληλογραφία: Π.Α. Κληρίδης, Μυριοφύτου 52, 171 23 Ν. Σμύρνη • e-mail: pkliridis@gmail.com

Ε.Ι. Γρουζή

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Οι ασθενείς που λαμβάνουν αντι- πηκτικά ή αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα έχουν ανάγκη άμεσης αναστροφής της δράσης αυτών επί αιμορραγίας ή επείγουσας επεμβατικής δι- αδικασίας. Στις περιπτώσεις αυτές, πρωταρχική σημασία έχει η διακοπή του φαρμάκου, ο χρόνος λήψης της τελευταίας δόσης, η γνώση του χρόνου υποδιπλασιασμού του, ενώ σημαντικές πληροφο- ρίες παρέχονται από το ιστορικό του ασθενούς σχετικά με την υπερδοσολογία, τη νεφρική λει- τουργία, τα συγχορηγούμενα φάρμακα, τη συν- νοσηρότητα, και τη θέση της αιμορραγίας. Τέλος ο εργαστηριακός έλεγχος είναι απαραίτητος για τον καθορισμό της θεραπευτικής στρατηγικής που θα ακολουθηθεί. Για την αναστροφή της δράσης των αντιθρομβωτικών φαρμάκων έχου- με στη διάθεσή μας πλάσμα και παράγωγά του [έγκαιρα κατεψυγμένο πλάσμα (FFP), κρυο- ΐζημα, προθρομβινικό σύμπλεγμα (PCC), ενερ- γοποιημένο προθρομβινικό σύμπλεγμα (aPCC), συμπυκνωμένο ινωδογόνο], καθώς και συμπυ- κνωμένα αιμοπετάλια που παρέχονται από τις Αιμοδοσίες, αλλά και φαρμακευτικούς παράγο- ντες όπως πρωταμίνη, βιταμίνη Κ, δεσμοπρεσσί- νη, τρανεξαμικό οξύ και ανασυνδυασμένο ενερ- γοποιημένο παράγοντα VII (r-FVIIa). Βασικές θεραπευτικές επιλογές επί μείζονος αιμορραγί- ας είναι η μετάγγιση ερυθρών για τη διατήρηση της αιμοσφαιρίνης, ενώ για την αναστροφή της δράσης της ηπαρίνης χορηγείται πρωταμίνη, και των αντιβιταμινών Κ βιταμίνη Κ και PCC. Επί μείζονος αιμορραγίας από τα νέα αντιπηκτικά ενδεχομένως έχει θέση η χορήγηση PCC, aPCC και r-FVIIa. Τέλος επί αιμορραγίας από τη δρά- ση αιμοπεταλιακών φαρμάκων χορηγείται με- τάγγιση αιμοπεταλίων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(1):36—50
Κέντρο Προέλευσης: ΝΥ Αιμοδοσίας, Γενικό Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών, «Ο Άγιος Σάββας», Aθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Aντιπηκτικά φάρμακα, αντιαιμοπεταλικά φάρμακα, αναστροφή δράσης, αιμορραγία
Αλληλογραφία: Ε.Ι. Γρουζή, Δουκίσσης Πλακεντίας 30, 115 23 Αθήνα • e-mail: egrouzi@otenet.gr, egrouzi@yahoo.gr

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 1 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2014

Ι.Ε. Katsoulis

DESCRIPTION:
Vitamin K antagonists are oral anticoagulant drugs broadly used in patients with chronic atrial fibrillation, mechanical heart valves, history of venous thromboembolism or pulmonary embolism and antiphospholipid syndrome, in order to prevent thromboembolic complications. The perioperative administration of heparin after cessation of oral anticoagulants requires balancing the operative bleeding risk with the risk of thromboembolic complications. Routine periprocedural bridging with heparin should be avoided in patients with moderate thromboembolic risk who undergo high bleeding risk procedures. Current guidelines are not based on robust evidence and randomized trials are needed to define the role of periprocedural bridging with heparin.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(1):11—16
Origin Center: Department of Surgical Oncology, “St. Savvas” Anti­cancer Hospital, Athens, Greece
Keywords: Vitamin K antagonists, periprocedural bridging with heparin
Corresponding Author: Ι.Ε. Katsoulis, 171 Alexandra’s Ave., GR-115 22 Athens, Greece • e-mail: hrkats@yahoo.co.uk

E. Tsougos

DESCRIPTION:
The role of aspirin and other antithrombotic agents (clopidogrel, prasugrel) in patients with coronary artery disease is well established. The perioperative management of patients receiving antithrombotic agents is problematic because the medication must be discontinued to prevent excessive bleeding for many invasive and surgical procedures. Substituting intravenous heparin or subcutaneous low-molecular-weight heparin (LMWH) while oral anticoagulation is withheld can decrease the risk of thromboembolism but may increase the risk of postoperative bleeding and, in the case of intravenous heparin, increase the hospitalization requirement. Most patients undergoing cataract surgery, and upper endoscopy or colonoscopy can undergo the procedure without alteration of their regimen. For other invasive and surgical procedures, oral anticoagulation needs to be withheld, and the decision whether to pursue an aggressive strategy of perioperative administration of subcutaneous LMWH should be individualized based on an estimation of the patient’s risks of thromboembolism and bleeding and the patient’s preference. Noncompliance or withdrawal of aspirin, clopidogrel, prasugrel treatment has ominous prognostic implication in subjects with or at moderate-to-high risk for coronary artery disease. Aspirin and other antithrombotic agent’s discontinuation in such patients should be advocated only when bleeding risk clearly overwhelms that of atherothrombotic events.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(1):17—23
Origin Center: Cardiologist, Athens, Greece
Keywords: Αspirin, antithrombotic agents, clopidogrel, postoperative bleeding
Corresponding Author: Ε. Tsougos, Cardiologist, 20 Nileos street, GR-118 51 Thisio, Athens, Greece • e-mail: tsougos@yahoo.com

P.A. Kliridis

DESCRIPTION:
Venous thromboembolism (VTE) is a common complication in patients undergoing surgery. Pulmonary embolism (PE) is the most frequent cause of death in these patients, which can be prevented. The risk of developing VTE in surgical patients is determined by the combination of individual predisposing factors and features of the specific type of surgery. The postoperative DVT is often asymptomatic and fatal PE is the first clinical manifestation. For this reason it is unable to address the problem relying on the early diagnosis and treatment of DVT. The most appropriate strategy is the routine and systematic prophylaxis of patients who are at risk of developing postoperative DVT. Therefore guidelines are issued by relevant medical societies and revised periodically. There are available chemical and mechanical prophylactic methods for the patients undergoing surgical procedures. The administration of low molecular weight heparins (LMWH) is the treatment of choice over all other antithrombotic drugs. Severe complication of heparin administration is the immune-mediated thrombocytopenia (Heparin-induced thrombocytopenia, HIT type II) which is associated with high morbidity and mortality. Early diagnosis of HIT seems to contribute to a better result, so platelet counts should be performed regularly in all patients treated with heparins.

INFORMATION:

Origin Center: Cardiology Department, Regional Cancer Hospital, “Agios Savvas”, Athens, Greece
Keywords: Venous thromboembolism, pulmonary embolism, guidelines, thromboprophylaxis, low molecular weight heparins
Corresponding Author: P.A. Kliridis, 52 Myriofytou street, GR-171 23 N. Smyrni, Athens, Greece • e-mail: pkliridis@gmail.com

E.I. Grouzi

DESCRIPTION:
Patients receiving anticoagulants need immediate reversal of their action on major bleeding or urgent invasive procedures. For the treatment and prevention of hemorrhagic complications of anticoagulant or antiplatelet drugs, it is essential that the drug is discontinued. Furthermore, it is important to know the timing and amount of the last drug dose, the drug halflife, the concomitant medications, the comorbidities, the presence of pre-existing renal or hepatic impairment, and the location of the bleeding. Laboratory testing is needed to determine the therapeutic strategy to be followed. Specific antidotes are not always available to reverse antithrombotic drugs in emergencies. However, general prohaemostatic agents such as fresh frozen plasma (FFP), cryoprecipitate, prothrombin complex concentrate (PCC), activated prothrombin complex concentrate (aPCC), fibrinogen concentrate, protamine, vitamin K, desmopressin, tranexamic acid and recombinant activated factor VII (r-FVIIa) may be useful. Basic treatment options for major bleeding are the red cells transfusion to maintain hemoglobin, while protamine fully reverses heparin. Emergency reversal of vitamin K antagonist should be with PCC and vitamin K, while in situations with life-threatening bleeding from new anticoagulants PCC, aPCC and r-FVIIa should be considered. Finally, for critical bleeding from the action of antiplatelet drugs platelet transfusion should be considered.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(1):36—50
Origin Center: Transfusion Service, “Agios Savvas” Regional Cancer Hospital, Athens, Greece
Keywords: Αnticoagulant drug, antiplatelet drug, reversal, bleeding
Corresponding Author: E.I. Grouzi, 30 Doukissis Plakentias street, GR-115 23 Athens, Greece • e-mail: egrouzi@otenet.gr, egrouzi@yahoo.gr

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 2 Μάρτιος-Απρίλιος 2014

Π.Ν. Συγκελλάκης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η ανάγκη αποτελεσματικότερης αντιμετωπίσεως της οστεοπορώσεως (ΟΠ) εξα- κολουθεί να είναι επιτακτική. Απαραίτητες προϋ- ποθέσεις αποτελούν η επάρκεια σε βιταμίνη D και η ικανή φυσική δραστηριότητα και άσκηση. Από τα αντιαπορροφητικά (αντικαταβολικά) φάρμα- κα, τα αμινοδισφωσφονικά αποτελούν και σήμερα τα πλέον χρησιμοποιούμενα διεθνώς. Όμως, εμ- φανίζουν μέτρια και προοδευτικώς ελαττούμενη αποτελεσματικότητα και συζητούμενες σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Μέτρια αποτελεσματικό- τητα παρουσιάζει και το denosumab (αντισώματα έναντι του RANKL). αλλά η δοσολογία και η ασφά- λεια επί μακροχρονίου χορηγήσεως εξακολουθεί να διερευνάται. Δεύτερης επιλογής θεωρούνται πλέον οι εκλεκτικοί τροποποιητές των οιστρογονικών υ- ποδοχέων (SEPMs) και το ρανελικό στρόντιο (με αμφισβητούμενη αναβολική δράση). Τα πρώτα αναβολικά (τεριπαρατίδη και συναφή) λόγω μει- ονεκτημάτων (κυρίως μικρή διάρκεια αναβολικής δράσεως και επιτρεπτός χρόνος χορηγήσεως) πε- ριορίζονται στη βραχυχρόνια αντιμετώπιση της βα- ρειάς ΟΠ της σπονδυλικής στήλης. Δοκιμάζονται επί σης και διάφοροι συνδυασμοί με δισφωσφονικά ή denosumab για αύξηση του θεραπευτικού αποτε- λέσματος. Σημαντική εξέλιξη φαίνεται ν’ αποτελεί το romosozumab (αντίσωμα έναντι της σκληροστί- νης) με ισχυρή και παρατεταμένη αναβολική δρά- ση. Η αποκάλυψη των περισσότερων μηχανισμών που ρυθμίζουν την οστική ανακατασκευή καθοδη- γεί στην ανάπτυξη ουσιών με στοχευμένη δράση στον σκελετό, όπως το odanacatib (αναστολέας της καθεψίνης Κ). Ασφαλώς το ιδεώδες φάρμακο κατά της ΟΠ πρέπει να προκαλεί απο σύζευξη του ισχυρού δεσμού μεταξύ οστικού ανα βολισμού και καταβολισμού (παρατηρείται μερικώς με το romosozumab και το odanacatib). Το μέλλον προβλέπεται ευοίωνο.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(2):87—110
Κέντρο Προέλευσης: Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Οστεοπόρωση, δισφωσφονικά, denosumab, romosozumab, odanacatib, τεριπαρατίδη, ραλοξιφαίνη, ρανελικό στρόντιο, ασβέστιο, βιταμίνη D
Αλληλογραφία: Π.N. Συγκελλάκης, Γράμμου 2, 172 34 Δάφνη-Υμηττός, Αθήνα • e-mail: p.singhellakis@gmail.com

Σ.Γ. Πανουσόπουλος (1), Κ.Μ. Στάμου (1), Φ. Ζάχαρη (2), Ι.Γ. Καραϊτιανός (3)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Οι ασθενείς που χρειάζονται επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση αποτελούν πάντα ένα σύνθε- το και απαιτητικό πρόβλημα για τη χειρουργική ομάδα. Το πρόβλημα αυτό επιτείνεται σημαντικά στους ασθε- νείς εκείνους που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή. Οι ασθενείς αυτοί συνεχώς πληθαίνουν, αφενός λόγω της μεγάλης προόδου που έχει συντελεστεί στην αναγνώρι- ση και θεραπεία των καταστάσεων που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο θρομβοεμβολικού επεισοδίου, αλλά και της συνεχιζόμενης γήρανσης του πληθυσμού. Οι δύο βασικοί πυλώνες του προβληματισμού που αφορά τη χρήση αντιπηκτικών είναι ο κίνδυνος αιμορραγίας και ο κίνδυνος φλεβικών θρομβοεμβολικών επεισοδί- ων. Οποιαδήποτε οξεία προσβολή οδηγεί τον ασθενή επειγόντως στο χειρουργείο κρύβει δυνητικά τον κίν- δυνο αιμορραγίας ακόμα και χωρίς την πρότερη χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων, μέσω της οδού της υποξίας, υποθερμίας και οξέωσης. Στον αντίποδα, αυτή η ομάδα ασθενών συγκεντρώνει κατά κανόνα αρκετούς παράγο- ντες κινδύνου εμφάνισης θρομβοεμβολικών επεισοδίων, ενώ και μόνη η γενόμενη επέμβαση τους κατατάσσει στην ομάδα υψηλού κινδύνου. Είναι σαφές ότι η έγκαι- ρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση τέτοιων περιπτώ- σεων είναι έργο ομάδας ειδικών. Απαιτείται εξοικείω- ση της χειρουργικής ομάδας με ευρεία ποικιλία αιτίων παθολογικής πηκτικότητας, και με τους αντίστοιχους αλγορίθμους προς αντιμετώπισή των, αλλά και έγκαιρη ανάμειξη άλλων ειδικοτήτων όπου αυτό χρειάζεται.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(2):111—116
Κέντρο Προέλευσης: (1) Νοσοκομείο «Metropolitan», (2) Νοσοκομείο «Iaso General», (3) Γ΄ Χειρουργική Κλινική, Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Άγιος Σάββας», Aθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος, θρομβοπροφύλαξη, απειλητική αιμορραγία, αναστροφή αντιπηκτικών, επείγουσα χειρουργική, τραύμα.
Αλληλογραφία: Σ.Γ. Πανουσόπουλος, Αλωπεκής 50–52, 106 76 Αθήνα • e-mail: akis_pan@yahoo.gr

A. Καρράς (1), M. Ρόζης (2), M. Σταματάκος (2)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Τα κατάγματα της πρώτης πλευράς εί- ναι σπάνια, αλλά όταν επισυμβαίνουν συνήθως είναι επικίνδυνα έως και θανατηφόρα. Η κλινική σημασία τους είναι ανάλογη των καταγμάτων της ενδέκατης και της δωδέκατης πλευράς, αφού είναι δυνατόν να υποσημαίνουν τη βλάβη των υποκείμενων οργάνων. Συγκεκριμένα η πρώτη πλευρά γειτνιάζει με τα υπο- κλείδια αγγεία, με το βραχιόνιο πλέγμα, με το πνευμο- νικό παρέγχυμα και οποιαδήποτε κάκωση σε αυτές τις δομές μπορεί να έχει ως επίπτωση αιμορραγία, πνευ- μοθώρακα, αιμοθώρακα, κινητικές και αισθητικές δια- ταραχές του άνω άκρου, ακόμη και θάνατο. Η πρώτη πλευρά, λόγω της θέσης της βαθιά μέσα στην περιοχή του τραχήλου, προστατεύεται από ισχυρά μυϊκά στοι- χεία, ως εκ τούτου απαιτείται μεγάλη άσκηση βίας για να προκληθεί κάταγμα αυτής. Όταν λοιπόν συμβαίνει αυτό σπάνια επέρχεται το κάταγμα μόνο στην πρώτη πλευρά, και συχνά επεκτείνεται και στις κάτωθι αυ- τής πλευρές, γι’ αυτό άλλωστε και σε πολυκαταγμα- τίες παρατηρούνται πολλαπλά κατάγματα πλευρών. Μεμονωμένο κάταγμα 1ης πλευράς μπορεί να παρατη- ρηθεί σε απότομη σύσπαση των μυών που καταφύονται σε αυτήν, σε επαναλαμβανόμενη σύσπαση των μυών, σε αθλητές (ιδίως σε νεαρούς ενήλικες), σε εξεργασίες που διηθούν την κορυφή του πνεύμονα και επεκτεί- νονται και στα γειτονικά ανατομικά στοιχεία, και σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις παροδικής οστεοπόρωσης της πρώτης πλευράς. Η διάγνωση της κάκωσης γίνε- ται αρχικά με την απλή ακτινογραφία και ακολουθεί η αξονική τομογραφία, όπου τίθεται με βεβαιότητα η διάγνωση του κατάγματος της πρώτης πλευράς.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(2):117—120
Κέντρο Προέλευσης: (1) Δ΄ Ορθοπαιδική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο ΚΑΤ, Αθήνα, (2) Χειρουργική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Κορίνθου, Κόρινθος
Λέξεις Κλειδιά: Επιπλοκές, πρώτη πλευρά, κάταγμα, μηχανισμός κατάγματος
Αλληλογραφία: A. Καρράς, Κόνωνος 106α, 162 31 Βύρωνας, Αττική • e-mail: athanasios.karras@gmail.com

Ε. Βράκα (1), Π. Γαλάνης (2)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η τοποθέτηση φίλτρων στην κάτω κοίλη φλέβα αποτελεί μια εναλλακτική ή συμπλη- ρωματική θεραπευτική παρέμβαση για την αντι- μετώπιση των επιπλοκών της εν τω βάθει φλεβο- θρόμβωσης. Οι μόνες κοινώς αποδεκτές ενδείξεις χρήσης των φίλτρων είναι η αντένδειξη χορήγησης αντιπηκτικής αγωγής, καθώς και η αποτυχία αυ- τής. Μέχρι σήμερα έχουν δοκιμαστεί σε κλινικές δοκιμές διάφορα μόνιμα φίλτρα, όπως το ατσάλινο ανοξείδωτο φίλτρο του Greenfield, το φίλτρο του Greenfield από τιτάνιο, το φίλτρο “Vena Tech”, το φίλτρο “Bird’s nest” το φίλτρο “Simon nitinol” κ.ά. Μεταγενέστερα, δημιουργήθηκαν και φίλτρα μι- κρής διάρκειας (προσωρινά). Ωστόσο, τόσο τα μό- νιμα φίλτρα, όσο και τα προσωρινά παρουσιάζουν μια σειρά επιπλοκών, οι οποίες υπαγορεύουν την προσεκτική χρήση τους στην κλινική πράξη. Οι πιο συχνές επιπλοκές είναι η πνευμονική εμβολή παρά την ύπαρξη του φίλτρου, οι επιπλοκές που μπορεί να συμβούν κατά την εισαγωγή του, η θρόμβωση τόσο στο σημείο εισόδου, όσο και στην κάτω κοίλη φλέβα, μέχρι και απόφραξη ή διάτρηση αυτής, κα- θώς και η μετανάστευση, η κάμψη και η θραύση του φίλτρου μετά από τη λανθασμένη τοποθέτησή του.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(2):121—133
Κέντρο Προέλευσης: (1) Εργαστήριο Ακτινολογίας, «Αρεταίειο» Νοσοκομείο, (2) Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας, Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανε πι στήμιο Αθηνών, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Αντιπηκτική αγωγή, εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση, πνευμονική εμβολή, προσωρινά φίλτρα, φίλτρα κάτω κοίλης φλέβας
Αλληλογραφία: Π. Γαλάνης, Μικράς Ασίας 67, 115 27 Αθήνα • e-mail: pegalan@nurs.uoa.gr

Μ. Φυργιόλα, Ι. Σκόνδρας, Π. Μουμουλίδης, Α. Πασσαλίδης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
ΣΚΟΠΟΣ Η λεμφαδενική διόγκωση είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα στην παιδική ηλικία, κα- θώς και ένα σύνηθες τυχαίο εύρημα κατά την καθημερινή κλινική παιδιατρική εξέταση. H λεμ- φαδενοπάθεια συνήθως αποτελεί μια παροδική ανταπόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος σε μια εντοπισμένη ή γενικευμένη λοίμωξη, αλλά ενίοτε μπορεί να αποτελεί ένα δύσκολο διαγνω- στικό πρόβλημα. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Μελετήθηκαν 50 ασθενείς στους οποίους έγινε διαγνωστική βιοψία ενός ή πε- ρισσότερων λεμφαδένων κατά το χρονικό διάστη- μα 2005–2012. Οι ενδείξεις βιοψίας ήταν η αύξηση του μεγέθους του λεμφαδένα παρά την κατάλλη- λη θεραπεία, την αποτυχία άλλων διαγνωστικών μεθόδων, καθώς και την υποψία κακοήθειας. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Στο σύνολο των 50 βιοψιών, 31 (62%) αφορούσαν καλοήθεις διαγνώσεις, ε- νώ 19 (38%) κακοήθεις. Από τις καλοήθεις, 15 (48%) αφορούσαν αντιδραστική λεμφαδενίτιδα, 14 (45%) φυματιώδη λεμφαδενίτιδα, ενώ 2 (7%) αφορούσαν τη νόσο του Castleman και τη ρευ- ματοειδή αρθρίτιδα. Στο σύνολο των κακοήθων διαγνώσεων, 17 (89%) αφορούσαν λεμφώματα, ενώ οι υπόλοιπες 2 (11%) αφορούσαν μελάνωμα και μεταστατικό θηλώδες καρκίνωμα θυρεοει- δούς. Σε 18 ασθενείς προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας (9–16 ετών), ανεξαρτήτως εντόπισης δι- ογκωμένων λεμφαδένων, νεοπλασία διαπιστώθη- κε σε 12 (67%), με προεξάρχοντα τα διάφορα λεμφώματα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οποιαδήποτε διόγκωση πε- ριφερικού λεμφαδένα που δεν υποστρέφει σε κάποιον βαθμό σε 4 εβδομάδες από τη διάγνω- ση, παρά τη φαρμακευτική αγωγή, θα πρέπει να παραπέμπεται για βιοψία

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(2):134—138
Κέντρο Προέλευσης: Β΄ Παιδοχειρουργικό Τμήμα, Νοσοκομείο Παίδων Π. & Α. Κυριακού, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Παιδιά, λεμφαδενοπάθεια, βιοψία
Αλληλογραφία: Ι. Σκόνδρας, Ήβης 11, 152 34 Χαλάνδρι • e-mail: skondras@yahoo.gr

Β.Ε. Καλοδήμου (1), Ειρ. Μήτρου (2), Α. Βλαχούσης (2), Αικ. Φοίφα (3), Ν. Λεγάκης (4)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η πρώτη μεταμόσχευση ομφαλοπλα- κουντιακού αίματος (ΟΠΑ) πραγματοποιήθηκε με επιτυχία από την E. Gluckman στο Παρίσι, το 1988, σε ένα παιδί που έπασχε από αναιμία Fanconi. Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα είναι το αίμα που πα- ραμένει στον ομφάλιο λώρο και τον πλακούντα, αμέσως μετά τη γέννηση ενός παιδιού. Το μεγαλύ- τερο ποσοστό των κυττάρων που περιέχονται στο ομφαλοπλακουντιακό αίμα ανήκουν στα αρχέγο- να αιμοποιητικά κύτταρα. Από τα αρχέγονα αιμο- ποιητικά κύτταρα προέρχονται όλες οι σειρές των κυττάρων του αίματος. Ο λόγος που τα τελευταία χρόνια η μεταμόσχευση ομφαλοπλακουντιακού αί- ματος αποτελεί μια εναλλακτική πηγή για μεταμο- σχεύσεις, είναι ότι πλεονεκτεί σε σχέση με τη μετα- μόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων από τον μυελό των οστών στα εξής: συμβατότητα δότη- λήπτη & η εύρεση μοσχευμάτων ΟΠΑ είναι δυνατή μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Παρουσιάζονται δύο περιπτώσεις βαριάς απλαστικής αναιμίας με θεραπεία αντιμετώπισης την αυτόλογη μεταμό- σχευση ομφαλοπλακουντιακού αίματος.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(2):147—150
Κέντρο Προέλευσης: (1) Τμήμα Κυτταρομετρίας Ροής-Έρευνας & Αναγεννητικής Ιατρικής, (2) Τράπεζα Βλαστικών Κυττάρων, MedStem Services, (3) Τμήμα Αιμοδοσίας, (4) Τμήμα Κεντρικών Εργαστηρίων, Νοσοκομείο ΙΑΣΩ, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Ομφαλοπλακουντιακό αίμα (ΟΠΑ), μεταμόσχευση, CD 34+ κύτταρα, απόλυτος αριθμός, βιωσιμότητα, απλαστική αναιμία (ΑΑ)
Αλληλογραφία: Β.Ε. Kαλοδήμου, Τμήμα Κυτταρομετρίας Ροής-Έρευνας & Αναγεννητικής Ιατρικής – Nοσοκομείο ΙΑΣΩ, Λεωφ. Κηφισίας 37–39, 151 23 Μαρούσι, Αθήνα • e-mail: kalodimou@yahoo.gr

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 2 Μάρτιος-Απρίλιος 2014

P.N. Singhellakis

DESCRIPTION:
Although several drugs are available for the treatment of osteoporosis (OP), some issues have been raised including efficacy and long term safety. Certainly adequate intake of calcium and vitamin D and physical activity are important prerequisites. Among antiresorptive drugs the aminobisphosphonates are the golden standard in fracture prophylaxis, but their long term effectiveness and some serious side effects are questionable. Denosumab, the only RANKL inhibitor, should be the alternative option, but some issues regarding dosage, time of injection and safety are debated. Other second-line medications are SERMs (Selective Estrogen Receptor Modulators) and strontium ranelate (with still disputable anabolic action). The first bone activating agents (teriparatide and analogs) are less effective than expected and are used almost only for short treatment of severe spinal OP. To increase their effectiveness several combinations with bisphosphonates or denosumab are tried rather successfully. Recently, romosozumab (anti-sclerostin antibodies) seem to be a very strong promising agent with sustained strong bone anabolic action. The uncovering of new signaling pathways in bone metabolism helps to the development of new drug targets such as odanacatib (cathepsin K inhibitor). Certainly, the ideal drug would uncouple the tight connection between bone formation and resorption (already partly observed for romosozumab and odanacatib). The future looks very promising.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(2):87—110
Origin Center: Medical Department, University of Athens, Athens, Greece
Keywords: Osteoporosis, bisphosphonates, denosumab, romosozumab, odanacatib, teriparatide, raloxifene, strontium ranelate, calcium, vitamin D
Corresponding Author: P.N. Singhellakis, 2 Grammou street, GR-172 34 Daphni-Hymittos, Athens, Greece • e-mail: p.singhellakis@gmail.com

S.G. Panousopoulos (1), K.M. Stamou (1), F. Zachari (2), I.G. Karaitianos (3)

DESCRIPTION:
Patients in need of emergency surgical treatment are a complex and demanding challenge for the surgical team. This challenge is significantly greater when the patient is under anticoagulation treatment. This is a growing population, in part due to the great progress that has been made in identifying and treating conditions with a high risk of thromboembolic events, and in part due to the increased aging of the general population. The two main pillars of concern regarding the use of anticoagulants are the risk of bleeding versus the risk of a thromboembolic event. Any acute insult that has the potential to lead a patient to emergency surgical intervention bears the risk of hemorrhage, even without previous administration of anticoagulants, through the path of hypoxia, hypothermia and acidosis. On the other hand, this group of patients usually suffers multiple risk factors for thromboembolic events; the emergency operation alone often being enough to classify them as high risk. Timely and efficient treatment of such cases is the work of a multidisciplinary team of experts. The surgical team needs to be familiar with a wide variety of causes for coagulopathy and the corresponding algorithms needed to be activated. Furthermore, timely consultation of other experts should always be considered.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(2):111—116
Origin Center: (1) “Metropolitan” Hospital, Athens, (2)“Iaso” General Hospital, Athens, (3) 3rd Surgical Clinic, “Agios Savvas” Regional Cancer Hospital, Athens, Greece
Keywords: Venous thromboembolic disease, thromboprophylaxis, life-threatening hemorrhage, anticoagulation reversal, emergency surgery, trauma
Corresponding Author: S.G. Panousopoulos, 50–52 Alopekis street, GR-106 76 Athens, Greece • e-mail: akis_pan@yahoo.gr

A. Karras (1), M. Rozis (2), M. Stamatakos (2)

DESCRIPTION:
An isolated fracture of the first rib is a relative rare incident. The clinical significance is proportional to the fracture of the eleventh and twelfth rib, though it is possible to indicate severe damage to underlying organs. Specifically, the first rib is adjacent to the subclavian vessels, brachial plexus, the pulmonary parenchyma and any injury to these structures can potentially cause bleeding, pneumothorax, hemothorax, motor and sensory disorders of the upper extremity, or even death. Due to its location deep in the grindle, is protected by strong muscle structures. Thus, strong violence is required great to reach the depth where the first rib is located. So, when this happens, rarely occurs as isolated fracture of the first rib and often extends to the following rib, underneath. This is why in polytrauma injuries multiple rib fractures are observed. Isolated fracture of the first rib can be observed, also, in violent muscle contraction of the muscles detached to the rib, in cases of repeated muscle contractions, in athletes (especially in young adults), in infiltrating lesions of the lung apex extended to the adjacent anatomical structures, and in very rare cases of transient osteoporosis of the first rib. The first method to approach the injury is radiography, followed by computed tomography, for definite diagnosis.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(2):117—120
Origin Center: (1) 4th Department of Orthopaedics. “KAT” Hospital, Athens, (2) Department of Surgery, Hospital of Korinthos, Korinthos, Greece
Keywords: Complications, first rib, fracture, fracture mechanism
Corresponding Author: A. Karras, 106a Κononos street, GR-162 31 Vironas, Greece • e-mail: athanasios.karras@gmail.com

I. Vraka (1), P. Galanis (2)

DESCRIPTION:
Inferior vena cava filters constitute an alternative or an additional therapeutic intervention for the prevention of deep venous thrombosis complications. The contraindication of anticoagulation therapy and its failure are the only commonly accepted indications for their placement. Until now, many filters have been tested in clinical trials such as Greenfield’s filter from steel, Greenfield’s filter from titanium, “Vena Tech” filter, “Bird’s nest” filter, “Simon nitinol” filter and others. These filters are permanent. Subsequently, some retrievable filters have been created. However, the use of permanent or retrievable filters may be followed by complications that dictate their careful use in clinical practice. Most frequent complications are pulmonary embolism even after the filter’s placement, complications during its placement, thrombosis in the point of puncture or at the inferior vena cava, as well as obstruction and perforation of it, as a result of wrong filter’s placement.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(2):121—133
Origin Center: (1) Diagnostic Radiology Lab, “Aretaieio” Hospital, Athens, (2)Center for Health Services Management and Evaluation, Department of Nursing, University of Athens, Athens, Greece
Keywords: Anticoagulation therapy, deep venous thrombosis, pulmonary embolism, retrievable filters, inferior vena cava filters
Corresponding Author: P. Galanis, 67 Mikras Asias street, GR-115 27 Athens, Greece • e-mail: pegalan@nurs.uoa.gr

M. Firgiola, I. Skondras, P. Moumoulidis, A. Passalidis

DESCRIPTION:
ΑΙΜ Lymphadenopathy is a common symptom in children and a very common incidental finding on everyday pediatric clinical practice. The condition most commonly represents a transient response to a benign local or generalized infection, but occasionally it might be a difficult diagnostic problem. ΜATERIAL-METHODS In this study, 50 patients who undergone diagnostic biopsy of one or more lymph nodes, were evaluated over the period 2005–2012. Biopsy was performed by using as criteria the lymph node enlargement despite the adequate treatment, the failure of other diagnostic methods and the high suspicion of malignancy. RESULTS In a total of 50 biopsies performed, 31 (62%) of cases were related to benign conditions. Among the benign cases, 15 (48%) had reactive lymphadenitis, 14 (45%) had tuberculous lymphadenitis and 2 (7%) had Castleman disease and rheumatoid arthritis. Among the malignant cases, 17 (89%) had lymphomas whereas 2 (11%) metastatic papillary thyroid cancer. In a total of 18 patients of prepubertal and pubertal ages (9–16 years old), regardless the localization of the swollen lymph nodes, neoplasia was detected in 12 (67%) cases, mostly related to various lymphomas. CONCLUSIONS This study pointed out the importance of lymph node biopsy in all cases of a swollen peripheral lymph node that does not decrease after 4 weeks of the time of primary diagnosis, regardless the medication given.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(2):134—138
Origin Center: 2nd Pediatric Surgical Department, Athens Children Hospital, P. & A. Kyriakou, Αthens, Greece
Keywords: Children, lymphadenopathy, biopsy
Corresponding Author: Skondras Ι, 11 Ivis street, GR-152 34 Halandri, Greece • e-mail: skondras@yahoo.gr

V.E. Kalodimou (1), I. Mitrou (2), A. Vlachousis (2), E. Foifa (3), N. Legakis (4)

DESCRIPTION:
The first cord blood transplant was performed successfully by E. Gluckman in Paris in 1988 to a child suffering from anemia Fanconi. Cord blood is the blood that remains in the umbilical cord and the placenta immediately after the birth of a child. The majority of cells contained in cord blood belong to hematopoietic stem cell (HSCs). All lines of blood cells are derived from HSCs. The reason that in recent years the transplantation of cord blood is an alternative source for transplants is that outperforms the hematopoietic stem cells from the bone marrow to: Compatibility donor – recipient & finding UCB grafts is possible within short period of time. We present two cases of severe aplastic anemia with treatment response to autologous cord blood transplant.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(2):147—150
Origin Center: (1) Department of Flow Cytometry-Research & Regenerative Medicine, (2) Cord Blood Bank, MedStem Services,(3) Department of Transfusion Medicine, (4) Department of Central Labs, IASO Maternity Hospital, Athens,Greece
Keywords: Umbilical cord blood (UCB), transplantation, CD 34+ cells, absolute number, viability, aplastic anemia (AA)
Corresponding Author: V.Ε. Kalodimou, Department of Flow Cytometry-Research & Regene rative Medicine – IASO Maternity Hospital, 37–39 Kifisias Αve., GR-151 23 Marousi, Athens, Greece • e-mail: kalodimou@yahoo.gr

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 3-4 Μάιος-Αύγουστος 2014

Χ. Μαρκέτος, Δ. Μπισιρτζόγλου, Α. Ζέτος, Δ. Θεόφιλος, Γ. Πολίτης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Το κάπνισμα αποτελεί τον σημαντι- κότερο παράγοντα κινδύνου, για την υγεία, που μπορεί να προληφθεί. Με την καπνιστική συνή- θεια συνδέονται παθήσεις όπως τα καρδιαγγεια- κά νοσήματα, ο καρκίνος του πνεύμονα και άλ- λες κακοήθειες, καθώς και η χρόνια αποφρακτι- κή πνευμονοπάθεια, που αποτελούν παγκοσμίως κυρίαρχες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας. Οι φαρμακευτικές θεραπείες –σε συνδυασμό με τη συμβουλευτική παρέμβαση– είναι ο ακρογω- νιαίος λίθος των στρατηγικών διακοπής του κα- πνίσματος. Στις σύγχρονες κατευθυντήριες οδη- γίες τα υποκατάστατα νικοτίνης, η υδροχλωρική βουπροπιόνη και η βαρενικλίνη αποτελούν θερα- πείες πρώτης γραμμής, ενώ σε στάδιο έρευνας και ανάπτυξης βρίσκονται νεότερα φάρμακα και εμβόλια νικοτίνης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(3–4):163—177
Κέντρο Προέλευσης: Πνευμονολογική Κλινική, ΓΑΟΝΑ «Ο Άγιος Σάββας», Aθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Διακοπή καπνίσματος, υποκατάστατα νικοτίνης, βουπροπιόνη, βαρενικλίνη
Αλληλογραφία: Χ. Μαρκέτος, Λεωφ. Αλεξάνδρας 171, 115 22 Αθήνα • e-mail: harmarke@gmail.com

Α. Καψωριτάκη, Α.Μ. Καραϊτιανού-Βελονάκη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Το αμυλοειδές Α του ορού (SAA) αποτελεί μια 12,5 kDa πρωτεΐνη που συντίθεται στο ήπαρ. Είναι η πιο ευαίσθητη πρωτεΐνη οξείας φάσης, η πρώτη που παράγεται μετά από επαγωγή από τα ηπατοκύτταρα, ενώ έχει επιβεβαιωθεί και η εξωη- πατική παραγωγή της. Η ακριβής λειτουργία του SAA δεν είναι ξεκάθαρη, ωστόσο φαίνεται να παίζει ρόλο σε βιολογικές διαδικασίες όπως στη φλεγμονή, στην αγγειογένεση, στην καρκινογένεση, στη βακτη- ριακή κάθαρση, στην αντι-ιική άμυνα, στη νεφρική σωληναριογένεση, σε διαταραχές του μεταβολισμού, στον μεταβολισμό της χοληστερόλης και στην αθηρο- σκλήρωση. Ως διαγνωστικός δείκτης χρησιμοποιεί- ται στην οξεία αλλογενή απόρριψη μοσχεύματος. Ο ρόλος του ως προγνωστικού δείκτη παρουσιάζεται σε αυξανόμενο αριθμό μελετών, όπου το SAA αξιολογείται για την πρόβλεψη επιβίωσης σε πλήθος παθολογικών καταστάσεων, και κατά συνέπεια στην επιλογή κατάλληλων θεραπευτικών χειρισμών.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(3–4):178—185
Κέντρο Προέλευσης: Μικροβιολογικό και Βιοχημικό Τμήμα, ΓΝΑ «Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμιγκ», Aθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Αμυλοειδές Α του ορού, διαγνωστικός δείκτης, προγνωστικός δείκτης, πρωτεΐνες οξείας φάσης
Αλληλογραφία: Α. Καψωριτάκη, Κοντολέοντος 12, 154 52 Παλαιό Ψυχικό, Αττική • e-mail: kaps.tania@gmail.com

Δ. Τζαναβάρης, Ι. Αποστολάκης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Το οικοσύστημα της «κινητής υγείας» (mobile health ή mHealth) μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα συστήματα υ- γείας, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η αύξηση των χρόνιων ασθενών, η δημοσιονομική πίεση για μείωση των δαπανών και η ανάγκη για αύξηση της αποτελε- σματικότητας και βελτίωση της ποιότητας. Στον το- μέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας το mHealth καλύπτει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών που έχουν ως επίκεντρο τον ασθενή και αφορούν την προώθηση της ευζωίας, την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία και την παρακολούθηση, αλλά και την ενδυνάμωση των συστημάτων υγείας, παρέχοντας υπηρεσίες υποστή- ριξης και κατάρτισης των επαγγελματιών υγείας, υ- γειονομικής επιτήρησης και αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών, καθώς και υποστήριξης της διοίκησης. Στην Ελλάδα, το mHealth μπορεί να συμβάλει στην παρο- χή ποιοτικών υπηρεσιών, ιδιαίτερα σε πληθυσμούς μη εύκολα προσβάσιμων περιοχών (π.χ. ορεινά χω- ριά, ακριτικά νησιά). Η επιτυχής ενσωμάτωση του mHealth στο Εθνικό Σύστημα Υγείας μπορεί να επι- τευχθεί με την κατάρτιση ενός εθνικού στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης και τη διαμόρφωση ενιαίου ρυθ- μιστικού πλαισίου λειτουργίας ώστε να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο συνεργατικό δίκτυο, με κοινά πρότυπα και διαδικασίες, με έμφαση στην ποιότητα, την ασφάλεια, την ισότιμη πρόσβαση και την προστα- σία της ιδιω τικότητας, εστιασμένο στις σύγχρονες α- νάγκες των ασθενών και του συστήματος υγείας.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(3–4):186—201
Κέντρο Προέλευσης: Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Aθήνα
Λέξεις Κλειδιά: mHealth, κινητή υγεία, mHealth και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, κινητές τηλεπικοινωνίες, υγειονομική περίθαλψη
Αλληλογραφία: Ι. Αποστολάκης, Λεωφ. Αλεξάνδρας 196, 115 21 Αθήνα • e-mail: gapostolakis@esdy.edu.gr

Σ.Θ. Κούτμος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Το χρώμα του δέρματος καθορίζεται κυρίως από την ποσότητα της μελανίνης του. Αυτή είναι πολλή η λίγη ανάλογα με την ποσότητα ηλι- ακής ακτινοβολίας που πρέπει να διαπεράσει την επιδερμίδα ή να ανακοπεί από αυτήν. Η διαφάνεια της επιδερμίδας εξασφαλίζει τη λειτουργικότητά της – κυρίως την παραγωγή βιταμίνης D. Η έλλει- ψη διαφάνειας, ή μελάγχρωση, έχει προστατευτικό ρόλο, κυρίως την αναστολή της φωτόλυσης ουσιών σημαντικών για τον οργανισμό, όπως το φυλλικό οξύ. Στην Αφρική και στην αυγή της ανθρωπότητας επικράτησε η ανάγκη της προστασίας, κυρίως μετά την απώλεια του πυκνού τριχώματος που εξέθεσε την επιδερμίδα στην έντονη υπεριώδη ακτινοβο- λία των τροπικών. Όταν οι φυλές του ανθρώπου εξαπλώθηκαν προς τον βορρά, η ανάγκη να εξα- σφαλιστεί η παραγωγή βιταμίνης D επέβαλε την επικράτηση διαφανέστερης επιδερμίδας, ή τέτοιας που θα μπορούσε να σκουρύνει εποχικά. Η μικρή αυτή ανασκόπηση δείχνει πώς οι δυνάμεις της φύ- σης διαμόρφωσαν το χρώμα του δέρματός μας, σε αντιστοιχία με τις αναγκαιότητες που επέβαλαν ο χώρος και ο χρόνος.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(3–4):202—206
Κέντρο Προέλευσης: Ενδοκρινολογική Κλινική, ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Φυλλικό οξύ, βιταμίνη D, μελανίνη, μελάγχρωση, UVB
Αλληλογραφία: Σ.Θ. Κούτμος, Aγίου Ιωάννου 89, 153 42 Αγ. Παρασκευή, Αττική • e-mail: spiroskoutmos@gmail.com

Ι. Αποστολάκης (1), Ε. Κυριακού (2)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Σκοπός της παρούσας εργασίας εί- ναι η εμπειρική διερεύνηση των παραγόντων που επιδρούν στην απόφαση αντικατάστασης ενός Πληροφοριακού Συστήματος Νοσοκομείου. Συγκεκριμένα, γίνεται προσπάθεια εμπειρικού ελέγχου της υπόθεσης ότι: «Η απόφαση αντι- κατάστασης του Πληροφοριακού Συστήματος εξαρτάται από οκτώ κριτήρια που περιλαμβά- νουν (1) το καθεστώς συντήρησης, (2) τα αιτή- ματα αλλαγών-βελτιώσεων, (3) την αντιμετώπι- ση σφαλμάτων, (4) την παραγωγικότητα, (5) την υποστήριξη χρηστών, (6) την ανατροφοδότηση από τους χρήστες, (7) την εξειδίκευση, και (8) τη δημοτικότητα-αποδοχή του Συστήματος». Κάθε κριτήριο αναλύεται σε επιμέρους κριτή- ρια, συνθέτοντας έτσι ένα συνολικό πλαίσιο α- ξιολόγησης του Πληροφοριακού Συστήματος, με στόχο την τεκμηρίωση της απόφασης αντικα- τάστασής του ή της συνέχισης συντήρησής του. Για τον έλεγχο της προαναφερθείσας υπόθεσης, πραγματοποιήθηκε έρευνα μέσω Διαδικτυακού ερωτηματολογίου. Απεστάλησαν προσκλήσεις συμπλήρωσης σε στελέχη Πληροφορικής όλων των δημόσιων Νοσοκομείων. Το ερωτηματολόγιο απευθυνόταν στους προϊστάμενους των αντίστοιχων μονάδων καθώς και τους διαχειρι- στές των Πληροφοριακών Συστημάτων. Από την επεξεργασία αναδείχθηκαν ως κριτήρια αντικα- τάστασης η παραγωγικότητα του συστήματος, η δημοτικότητά του όπως εκφράζεται από την ικα- νοποίηση των τελικών χρηστών, η διαθεσιμότητα υποστήριξης των χρηστών, και η επάρκεια του συμβολαίου συντήρησης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(3–4):207—219
Κέντρο Προέλευσης: (1) Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, (2) Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Αντικατάσταση πληροφοριακού συστήματος, συντήρηση πληροφοριακού συστήματος, αξιολόγηση πληροφοριακού συστήματος
Αλληλογραφία: Ι. Αποστολάκης, Λεωφ. Αλεξάνδρας 196, 115 21 Αθήνα • e-mail: gapostolakis@esdy.edu.gr

Β. Παραγιούτσικος, Σ. Μουργελά, Κ. Κυργιάννης, Κ. Λιλιμπάκης, Κ. Πετρίτσης, Α. Σπανός

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η λεπτομηνιγγική καρκινωμάτωση αποτελεί σπάνια επιπλοκή του καρκίνου η οποία αφορά μεταστάσεις στις μήνιγγες, που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Εμφανίζεται σε >5% των ασθενών με καρκίνο συμπαγών οργά- νων και είναι ενδεικτική τελικού σταδίου. Σκοπός της εργασίας είναι η ανάδειξη της αξίας της πρώ- ιμης διάγνωσης της λεπτομηνιγγικής καρκινωμά- τωσης. Γυναίκα, ηλικίας 52 ετών, προσήλθε στην κλινική μας λόγω προοδευτικής αδυναμίας κάτω άκρων από μηνός. Έπασχε από καρκίνο μαστού από 3ετίας για τον οποίο είχε υποβληθεί σε μα- στεκτομή και χημειοθεραπεία. Λόγω της κλινικής εικόνας υπεβλήθη σε MRI Θ-ΟΜΣΣ που δεν ανέ- δειξε παθολογικά ευρήματα. Πραγματοποιήθηκε Οσφυονωτιαία Παρακέντηση (ΟΝΠ) στην οποία και βρέθηκαν καρκινικά κύτταρα στο εγκεφαλο- νωτιαίο υγρό (ΕΝΥ). Η αυξανόμενη συχνότητα επίπτωσης της μηνιγγικής καρκινωμάτωσης σε α- σθενείς με καρκίνο του μαστού έχει γίνει ένα σο- βαρό κλινικό πρόβλημα για τους ογκολόγους και νευροχειρουργούς, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν αυξημένη ευαισθησία, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις δυσανάλογης κλινικής εικόνας και εργαστηριακών ευρημάτων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(3–4):220—223
Κέντρο Προέλευσης: Νευροχειρουργική Κλινική ΑΟΝΑ, «Ο Άγιος Σάββας», Aθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Λεπτομηνιγγική καρκινωμάτωση, καρκίνος μαστού
Αλληλογραφία: Σ. Μουργελά, Βικάτου 12, 115 24 Αθήνα • e-mail: sofiamou@otenet.gr

Κ. Αλεξάνδρου (1), Ν. Αλεξάνδρου (2), Β. Νικολόπουλος (1), Ί. Κωσταρά (3)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Παρουσιάζεται μια σπάνια περί- πτωση διαφυγής μετά από επιμήκη γαστρεκτομή για θεραπεία νοσηρής παχυσαρκίας. Η ασθενής έλαβε εξιτήριο την 4η μετεγχειρητική ημέρα κα- τόπιν ομαλής πορείας, και μετά από δύο ημέρες επανήλθε με κοιλιακό άλγος και σημειολογία σηπτικού συνδρόμου. Το συγγενικό περιβάλλον ανέφερε ότι είχε καταναλώσει σημαντική ποσό- τητα τροφών το ίδιο απόγευμα. Η ασθενής πα- ρουσίασε οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια και καρδιακή ανακοπή, που οδήγησαν στον θάνατό της. Η ιατροδικαστική εξέταση ανέδειξε ρήξη της γραμμής συρραφής του στομάχου στο κάτω τμήμα αυτής. Αιτία θανάτου ήταν η μυοκαρδια- κή ισχαιμική βλάβη σε έδαφος καρδιακής υπερ- τροφίας, σε πλαίσιο σηπτικού συνδρόμου λόγω περιτονίτιδας. Από τη βιβλιογραφία προκύπτει η σπανιότητα των ρήξεων στο κάτω τμήμα της συρραφής. Στην προκειμένη περίπτωση η ρήξη προκλήθηκε από τη μη τήρηση των μετεγχειρητι- κών οδηγιών. Συμπεραίνεται η ζωτική σημασία της αυστηρής τήρησης αυτών.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(3–4):224—226
Κέντρο Προέλευσης: (1) Αθηναϊκή MEDICLINIC, (2) Ευρωκλινική Αθηνών, Αθήνα, (3) ΙΑΣΩ General Hospital, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Επιμήκης γαστρεκτομή, γαστρική διαφυγή, μετεγχειρητικές οδηγίες
Αλληλογραφία: Αλεξάνδρου K, Δορυλαίου 24, 115 21 Αθήνα • e-mail: kalexsurg@yahoo.gr

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 3-4 Μάιος-Αύγουστος 2014

Ch. Marketos, D. Bisirtzoglou, A. Zetos, D. Theofilos, G. Politis

DESCRIPTION:
Tobacco smoking remains the leading preventable cause of morbidity and mortality worldwide. Smoking-related diseases such as cardiovascular diseases, lung cancer and other malignancies, as well as chronic obstructive pulmonary disease, are the most important causes of premature death. Treatment for smoking cessation is based on pharmacotherapy combined with consultation. Nicotine replacement therapy (NRT), bupropion, and varenicline are recommended as first line therapies and also newer drugs and antinicotine vaccines are under develop ment.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(3–4):163—177
Origin Center: Pulmonary Department, Oncological Hospital of Athens “Ag. Savvas”, Αthens, Greece
Keywords: Smoking cessation, NRT, bupropion, varenicline
Corresponding Author: Ch. Marketos, 171 Alexandras Ave., GR-115 22 Athens, Greece • e-mail: harmarke@gmail.com

A. Kapsoritaki, A.M. Karaitianou-Velonaki

DESCRIPTION:
Serum amyloid A (SAA) is a 12.5 kDa protein synthesized in the liver. SAA is the most sensitive acute phase protein, the first which is expressed after hepatocytes induction; however SAA is also synthesized in extrahepatic tissues. Its function is unclear, however SAA seems to play a role in biological processes such as inflammation, angiogenesis, carcinogenesis, bacterial clearance and anti-viral defense, tubulogenesis, metabolic disorders, cholesterol metabolism and atherosclerosis. As a diagnostic biomarker, SAA is used in acute allograft rejection. As a prognostic biomarker, its role is evaluated in many studies in which SAA is represented as a potential prognostic biomarker which facilitates the prediction of survival, and allows the choice of most suitable therapeutic applications in many pathological situations and disorders.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(3–4):178—185
Origin Center: Microbiology and Biochemical Department, “Sismanoglio – A. Flemig”, General Hospital of Athens, Athens, Greece
Keywords: Serum amyloid A, diagnostic biomarker, prognostic biomarker, acute phase protein
Corresponding Author: Α. Kapsoritaki, 12 Kontoleontos street, GR-154 52 Palaio Psychiko, Attiki, Greece • e-mail: kaps.tania@gmail.com

D. Tzanavaris, I. Apostolakis

DESCRIPTION:
Mobile health ecosystem (mHealth) can play a significant role in addressing the current challenges that healthcare systems facing, such as a growing aging population, the increased prevalence of chronic diseases, a fiscal pressure for reducing healthcare expenditures, and the need for continuous improvement of effectiveness and quality in the health care delivery process. In the field of Primary Health Care, mHealth covers a wide range of patient-centric services which promote wellness and healthy behaviors, prevention, diagnosis, treatment and monitoring, but also supports the enhancement of healthcare systems, comprising solutions related to healthcare surveillance and emergency response, healthcare practitioner training and support, and healthcare administration. In Greece, mHealth can contribute to the provision of quality healthcare services, particularly in populations of regions not easily accessible (mountain villages, remote islands). The successful integration of mHealth in the National Healthcare System can be achieved by the development of a national strategic plan and the establishment of a single regulatory framework, in order to create an integrated cooperative network with common standards and procedures, with emphasis on quality, safety, personal data protection and equality in access, focused on the current needs of the patients and the healthcare system.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(3–4):186—201
Origin Center: National School of Public Health, Athens, Greece
Keywords: mHealth, mobile health, mHealth and primary health care, mobile telecommunication, healthcare
Corresponding Author: Ι. Apostolakis, 196 Alexandra’s Ave., GR-115 21 Athens, Greece • e-mail: gapostolakis@esdy.edu.gr

S.Th. Koutmos

DESCRIPTION:
Human skin pigmentation depends mainly on melanin production and accumulation. The amount of eumelanin defines the reflectance of the skin, i.e. the percentage of UV radiation passing through dermis. When UV radiation is low, light coloration of the skin (low reflectance), ensures adequate photosynthesis of Vitamin-D. Darkly pigmented skin protects substances essential for the dividing cell as folate and its metabolites, from photo-degradation in skin capillaries. In Africa at the dawn of humanity, protection came first, especially after the loss of thick fur that led to skin exposed to excessive tropical UV radiation. When hominids dispersed outside the tropics a fair or tannable skin was a prerequisite for the formation of vitamin-D, thus acting as an evolutionary advantage. The following review shows how the forces of nature shaped the skin color of our species in accord with the necessities posed by the place and the time.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(3–4):202—206
Origin Center: Endocrinology Department, “G. Gennimatas” General Hospital of Athens, Athens, Greece
Keywords: Sfolate, vitamin D, melanin, tanning, UVB
Corresponding Author: S.Th. Koutmos, 89 St. John street, GR-153 42 Ag. Paraskevi, Attiki, Greece • e-mail: kaps.spiroskoutmos@gmail.com

Ι. Apostolakis (1), E. Kyriakou (2)

DESCRIPTION:
The purpose of the current work is the empirical investigation of the factors affecting the decision for the Hospital Information System Replacement. It is an attempt to test the hypothesis that: “The decision on the replacement of a Hospital Information System depends on eight criteria: maintenance, change request, error/failure rate, productivity, availability of user support, user feedback, system specialization, and popularity”. Each of the above criteria is further analyzed in sub-criteria, forming a complete evaluation framework for the Information System, so that the decision for the replacement of the system or the continuation of its maintenance is adequately documented. The survey was carried out through a web questionnaire which was sent to almost all IT units of the Greek public Hospitals. The questionnaire was addressed to the Heads of the IT units and the Information System Administrators. The statistical process of the results showed that a correlation does exist for four (out of the eight) aforementioned criteria, namely: system productivity, system popularity expressed through user satisfaction, user support availability, and maintenance contract adequacy.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(3–4):207—219
Origin Center: (1) National School of Public Health, Athens, (2) Evangelismos General Hospital, Athens, Greece
Keywords: Information system replacement, information system maintenance, information system assessment
Corresponding Author: I. Apostolakis, 196 Alexandras Ave., GR-115 21 Athens, Greece • e-mail: gapostolakis@esdy.edu.gr

V. Parayioutsikos, S. Mourgela, K. Kyrgiannis, K. Lilimpakis, K. Petritsis, A. Spanos

DESCRIPTION:
The leptomeningeal carcinomatosis is a rare complication of cancer which affects the meninges surrounding the brain and spinal cord. It occurs in more than 5% of patients with cancer of solid organs and is indicative of end-stage disease. The purpose of this report is to highlight the value of early diagnosis of leptomeningeal carcinomatosis. A 52 years old woman was admitted to our clinic with leg weakness and a history of breast cancer since 3 years which was treated with mastectomy and chemotherapy. The findings of the MRI of the thoracic and lumbar parts of the spinal cord were unremarkable. No cancer cells were found in cerebrospinal fluid (CSF). In conclusion, the increasing incidence of leptomeningeal carcinomatosis in patients with breast cancer has become a serious clinical problem for neurosurgeons and oncologists, who should have increased sensitivity, particularly in cases of disproportionate clinical and laboratory findings.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(3–4):220—223
Origin Center: Neurosurgical Department, “Agios Savvas” Anticancer Hospital, Athens, Greece
Keywords: Leptomeningeal carcinomatosis, breast cancer
Corresponding Author: S. Mourgela, 12 Vikatou street, GR-115 24 Athens, Greece • e-mail: sofiamou@otenet.gr

K. Alexandrou (1), N. Alexandrou (2), V. Nikolopoulos (1), I. Kostara (3)

DESCRIPTION:
We report here a rare case of leak after a sleeve gastrectomy for the treatment of morbid obesity. The patient was discharged from the hospital after 4 days of uneventful postoperative course. Two days later the patient was readmitted with abdominal pain and signs of sepsis. Relatives reported that she had consumed significant amounts of food on the same afternoon. The patient developed an acute respiratory failure and cardiac arrest, which led to her death. Post-mortem examination revealed a rupture of the staple line of the stomach at the lower end of the stapling. The cause of death was myocardial ischemia on hypertrophic myocardium, in peritonitis context. The relevant bibliography reports the rarity of rupture of staple line at the lower end of the stapling. However, in this particular case such a rupture occurred due to non-compliance with postoperative instructions. In conclusion, it is suggested that the strict compliance with postoperative instructions is of vital importance.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(3–4):224—226
Origin Center: (1) Athinaiki MEDICLINIC, (2) Athen’s Euroclinic, (3) IASO General Hospital of Athens, Athens, Greece
Keywords: Sleeve gastrectomy, staple line rupture, postoperative instructions
Corresponding Author: Alexandrou K, 24 Dorileou street, GR-115 21 Athens, Greece • e-mail: kalexsurg@yahoo.gr

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 5 Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2014

Η. Τσούγκος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο κοινή καρδιακή αρρυθμία και η συχνότητά της αυξάνεται ανάλογα με την ηλικία. Οι συνέπειες είναι σοβαρές για τον ασθενή, αφού η εμφάνισή της συνδέεται με επιδείνωση των καρδιακών συμπτωμάτων, της ποιότητας ζωής, αυξημένο κίνδυνο θρομβοεμβολικών επεισοδίων και αυξημένη συνολική θνησιμότητα. Σε έναν αριθμό ασθενών η κολπική μαρμαρυγή εμφανίζεται χωρίς σαφές κλινικό ή παθολογικό υπόστρωμα και ονομάζεται ιδιοπαθής κολπική μαρμαρυγή (lone). Σε ασθενείς με οργανικό υπόστρωμα, υποκείμενες ασθένειες είναι η υπέρταση, η βαλβιδική νόσος, η στεφανιαία νόσος και οι μυοκαρδιοπάθειες. Υπάρχει επίσης σπανιότερα η οικογενής μορφή της κολπικής μαρμαρυγής. H κολπική μαρμαρυγή εμφανίζεται είτε υπό τη μορφή μόνιμης (permanent) είτε υπό τη μορφή παροξυσμικής είτε υπό τη μορφή επίμονης (persistent) κολπικής μαρμαρυγής. Η θεραπευτική αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής συνίσταται σε τρεις στρατηγικές: (α) στον έλεγχο του καρδιακoύ ρυθμού (δηλαδή την αποκατάσταση και διατήρηση του φλεβοκομβικού ρυθμού), (β) στον έλεγχο της καρδιακής συχνότητας (δηλαδή την αποδοχή της κολπικής μαρμαρυγής ώς τον μόνιμο ρυθμό του ασθενούς και την προσπάθεια διατήρησης της καρδιακής συχνότητας εντός των επιθυμητών ορίων) και (γ) την αντιπηκτική θεραπεία. H σοβαρότητα των συνεπειών της κολπικής μαρμαρυγής, κυρίως σε επίπεδο συμπτωμάτων, εμβολικών επεισοδίων και θνητότητας, οδήγησε στην υπόθεση ότι εάν εξέλειπε η αρρυθμία και αποκαθίστατο ο φλεβοκομβικός ρυθμός θα μειωνόταν και ο σχετικός κίνδυνος για τους ασθενείς.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(5):239—246
Κέντρο Προέλευσης: Νοσοκομείο «Ερρίκος Ντυνάν», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Κολπική μαρμαρυγή, αρρυθμία, αντιπηκτική αγωγή, έλεγχος καρδιακού ρυθμού
Αλληλογραφία: Η. Τσούγκος, Νηλέως 20, 118 51 Θησείο, Αθήνα •  e-mail: tsougos@yahoo.com

Θ. Μεσσαριτάκης (1 ), Μ. Μαλλιώρη (2), Μ.Β. Καρύδη (1)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν ότι ο βαθμός ικανοποίησης των ασθενών από τις λαμβανόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας συνδέεται άμεσα με την ποιότητα ζωής και την επιτυχή έκβαση της θεραπείας τους.
ΣΚΟΠΟΣ Η αξιολόγηση, με την κλίμακα VSSS-54, του βαθμού ικανοποίησης ψυχωσικών ασθενών και των φροντιστών τους από τις υπηρεσίες που λαμβάνουν από συγκεκριμένο πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η ελληνική έκδοση της κλίμακας VSSS-54 χορηγήθηκε σε 25 ψυχωσικούς ασθενείς και στους φροντιστές τους (N=50). Όλοι οι ασθενείς είναι μέλη της Ειδικής Μονάδας Αποκατάστασης και Επαγγελματικής Επανένταξης (ΕΜΑΕΕ) του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ιν–στιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα έτη εκπαίδευσης των ασθενών βρέθηκαν να σχετίζονται θετικά με τη συνολική ικανοποίηση (r=0,54, P=0,008). Η ομάδα των φροντιστών εμφανίζει το μεγαλύτερο ποσοστό ικανοποίησης από τη δυνατότητα εμπλοκής τους στο πρόγραμμα, ενώ το χαμηλότερο ποσοστό ικανοποίησης για τις δύο ομάδες εντοπίζεται στην υποκλίμακα «πληροφόρηση» (40% και 28% αντίστοιχα).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑTA Παρά την ικανοποίηση των δύο ομάδων από το συγκεκριμένο πρόγραμμα αποκατάστασης, αναδύεται η ανάγκη των ασθενών για ενδελεχέστερη πληροφόρηση σχετικά με την ασθένειά τους. Οι απαντήσεις των ασθενών καταδεικνύουν μια διαφορετική, από τους φροντιστές, αντίληψη για το είδος των υπηρεσιών που λαμβάνουν, αντανακλώντας τον ανεξάρτητο τρόπο αντιμετώπισης της ζωής και των επιλογών τους.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(5):247—254
Κέντρο Προέλευσης: (1) Ειδική Μονάδα Αποκατάστασης και Επαγγελ­μα­τι­κής Επανένταξης (ΕΜΑΕΕ) του Ερευνητικού Πανε­πιστη­μιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), (2) Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδισ­τριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Βαθμός ικανοποίησης, αποκατάσταση, ψύχωση
Αλληλογραφία: Μ.Β. Καρύδη, Σωρανού του Εφεσσίου 2, 115 27 Αθήνα • e-mail: monapokat@epipsi.gr

VOLUME 103 No5 September-Oktober 2014

E. Tsougos

DESCRIPTION:
Atrial fibrillation is the most common sustained cardiac arrhythmia and its incidence increases according to age. Its appearance has serious consequences for the patient, which are associated with the emergence or worsening of symptoms, quality of life, increased risk of thromboembolic events and total mortality. In a number of patients, atrial fibrillation occurs without clear clinical or pathological substrate called idiopathic atrial fibrillation (lone). In patients with organic substrate common underlying diseases are hypertension, valvular disease, coronary heart disease and cardiomyopathies. There is also a familial form of atrial fibrillation. The atrial fibrillation occurs either in the form of permanent, paroxysmal or persistent form. Paroxysmal atrial fibrillation is defined as an arrhythmia usually lasting less than 48 hours, permanent is defined as arrhythmia that failed to respond in electrical or pharmaceutical cardioversion or arrhythmia for which reduction has never been attempted. Persistent atrial fibrillation is an arrhythmia that lasts longer than seven days and needs medical intervention to restore sinus rhythm. The basic principles of treatment of atrial fibrillation are threefold: (a) control of heart rate, (b) restoration and maintenance of sinus rhythm and (c) anticoagulant therapy.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(5):239—246
Origin Center: “Henry Dunant” General Hospital, Athens, Greece
Keywords: Atrial fibrillation, arrhythmia, anticoagulant therapy, control of heart rate
Corresponding Author: E. Tsougos, 20 Nileos street, GR-118 51 Thisio, Athens, Greece • e-mail: tsougos@yahoo.com

T. Messaritakis (1), M. Malliori (2), M.V. Karidi (1)

DESCRIPTION:
AIM To use a scale of satisfaction with mental health services (VSSS-54) in order to evaluate the satisfaction of psychotic patients and their care givers with a particular psychosocial rehabilitation program.
MATERIAL-METHODS The Greek version of the VSSS- 54 was administered to 25 psychotic patients and their care givers (N=50). All patients are attending the Psy­chosocial and Vocational Rehabilitation Unit (PVRU) of the University Mental Health Research Institute (UMHRI).
RESULTS Patients’ years of education are positi­vely correlated with overall satisfaction (r=0.54, P=0.008). Care givers are mostly satisfied with their involvement to the program (relatives’ involvement), while both groups seem less satisfied with the dimension “information provided” (40% and 28% respectively).
CONCLUSION Although both groups are satisfied with the rehabilitation program, the patients’ need for more information regarding their illness is emerged. Patients’ responses indicate that they have their personal, different than that of their care givers, view about the types of services they receive, reflecting their independent way of treating every day life and of managing their choices.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(5):247—254
Origin Center: (1) National School of Public Health, Athens, (2) Evangelismos General Hospital, Athens, Greece
Keywords: Patient satisfaction, rehabilitation, psychosis
Corresponding Author: M.V. Karidi, 2 Soranou tou Efessiou street, GR-115 27 Athens, Greece • e-mail: monapokat@epipsi.gr

ΤΟΜΟΣ 103 Τεύχος 6 Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2014

Π. Αθανασίου

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η ψωριασική αρθρίτιδα (ΨΑ) είναι οροαρνητική σπονδυλαρθρίτιδα που χαρακτηρίζεται από προσβολή του μυοσκελετικού συστήματος και ψωριασικές βλάβες στο δέρμα. Η θεραπεία της ΨΑ περιλαμβάνει τη χορήγηση ΜΣΑΦ, στεροειδών, τροποποιητικών της νόσου φαρμάκων και βιολογικών παραγόντων. Τα ΜΣΑΦ που χρησιμοποιούνται είναι η δικλοφαινάκη στην κλασική και στη νέα της μορφή, της υποδόρια χορηγούμενης συριγγοφύσιγγας σε πυκνό διάλυμα, η ναπροξαίνη, η ιβουπροφαίνη και οι επιλεκτικοί αναστολείς της κυκλοοξυγονάσης-2. Τα τροποποιητικά της νόσου φάρμακα που είναι η μεθοτρεξάτη, η σουλφασαλαζίνη, η κυκλοσπορίνη και η λεφλουνομίδη. Οι βιολογικοί παράγοντες που εφαρμόζονται στην ΨΑ είναι οι TNF αναστολείς, ινφλιξιμάμπη, ετανερσέπτη, ανταλιμουμάμπη, γκολιμουμάμπη και πεγκυλιωμένη σερτολιτσουμάμπη, ο αναστολέας της ιντερλευκίνης 12/23 ουστεκινουμάμπη, οι αναστολείς της ιντερλευκίνης-17 σεκουκινουμάμπη και ιξεκιζουμάμπη, ο αναστολέας του υποδοχέα της ιντερλευκίνης-17 μπρονταλουμάμπη, η απρεμιλάστη και ο αναστολέας της κινάσης Janus τοφασιτινίμπη. Οι βιολογικοί παράγοντες που εφαρμόζονται στην ΨΑ βελτιώνουν τα συμπτώματα από το μυοσκελετικό και το δέρμα, τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής και μπορεί να τροποποιούν την πορεία της νόσου. Καθώς οι ερευνητές εστιάζουν στην ανοσοπαθογένεια της νόσου νέοι θεραπευτικοί παράγοντες εισέρχονται στη θεραπευτική της ΨΑ. Σήμερα συζητείται η εφαρμογή της έννοιας του στενού ελέγχου της νόσου – treat to target, ενώ τη βιβλιογραφία απασχολεί η απόσυρση των βιολογικών παραγόντων όταν η νόσος ανταποκρίνεται στη θεραπευτική αγωγή με ταυτόχρονη διατήρηση της θεραπευτικής απόκρισης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(6):315—324
Κέντρο Προέλευσης: Ρευματολογική Κλινική, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Άγιος Παύ­λος», Θεσσαλονίκη
Λέξεις Κλειδιά: Αρθρίτιδα, ψωρίαση, βιολογικοί παράγοντες, TNF αναστολείς
Αλληλογραφία: Π. Αθανασίου, Εθνικής Αντιστάσεως 161, 551 34 Θεσσαλονίκη • e-mail: pathanassiou@yahoo.gr

Α. Βαρυτιμιάδη, Χρ. Γουδέλη, Ι. Δαληβίγκας

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η μόλυνση με τον ιό των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (HPV) αποτελεί τη συχνότερη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη μόλυνση. Κάποιοι τύποι του ιού έχουν συσχετισθεί με την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Για την προστασία των γυναικών από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, συστήνεται ο εμβολιασμός των εφήβων γυναικών έναντι δύο στελεχών του ιού (16 και 18), που ενοχοποιούνται για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Φαίνεται, όμως, ότι η χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου υστερεί σημαντικά συγκριτικά με τα υπόλοιπα χορηγούμενα εμβόλια της εφηβικής ηλικίας. Αυτό το γεγονός, οφείλεται εν μέρει στην ανησυχία των γονιών ότι η χορήγηση ενός εμβολίου έναντι κάποιου σεξουαλικώς μεταδιδόμενου νοσήματος μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλική συμπεριφορά των παιδιών τους και να τα οδηγήσει σε μη ασφαλή σεξουαλική δραστηριότητα. Προς διερεύνηση αυτής της υπόθεσης, έχουν πραγματοποιηθεί μελέτες, που εξετάζουν το θέμα αυτό χρησιμοποιώντας είτε αυτοαναφερόμενες πληροφορίες από έφηβες γυναίκες είτε κλινικά στοιχεία σχετικά με τη σεξουαλική δραστηριότητα. Το συμπέρασμα αυτών των μελετών είναι ότι ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV δεν φαίνεται να επηρεάζει τη σεξουαλική συμπεριφορά των εφήβων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(6):325—328
Κέντρο Προέλευσης: Γυναικολογική Κλινική, Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: HPV και σεξουαλική συμπεριφορά, HPV και σεξουαλική δραστηριότητα
Αλληλογραφία: Χρ. Γουδέλη, Ξενοπούλου 7, 154 51 Νέο Ψυχικό, Αθήνα • e-mail: cgoud10@yahoo.gr

Α. Καμπαρούδης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Οι αεριογόνες νεκρωτικές λοιμώξεις των μαλακών μορίων είναι σπάνιες αλλά συνοδεύονται από πολύ υψηλή νοσηρότητα και θνητότητα. Χαρακτηριστικό τους είναι η ταχεία επέκταση και εξέλιξη της νέκρωσης, η παρουσία αέρος εντός των μαλακών μορίων και οι συστηματικές τοξικές εκδηλώσεις. Συχνότερα προσβάλλονται ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, κακοήθη νόσο, χρόνιο νόσημα, διαταραχή της ανοσολογικής κατάστασης και τα άτομα μεγάλης ηλικίας. Η διάγνωση είναι κατ’ εξοχήν κλινική, με κύριο εύρημα τον κριγμό, ενώ ο παρακλινικός απεικονιστικός έλεγχος γίνεται για τον προσδιορισμό της έκτασης της νόσου. Συχνά είναι απαραίτητη η χειρουργική διερεύνηση της βλάβης με λήψη υλικού για ταχεία βιοψία ή/και κυτταρολογική εξέταση που αναδεικνύει νέκρωση, αγγειίτιδα, αρτηριακή και φλεβική θρόμβωση, βακτηρίδια και μύκητες. Οι περισσότερες αεριογόνες νεκρωτικές λοιμώξεις των μαλακών ιστών είναι πολυμικροβιακές, προκαλούμενες από ένα σύμπλεγμα αερόβιων και αναερόβιων βακτηριδίων. Ιδιαίτερη σημασία έχει η κατά Gram χρώση των άμεσων επιχρισμάτων γιατί επί παρουσίας Gram(+) κόκκων, αυτή είναι θετική σε υψηλό ποσοστό. Η αντιμετώπισή τους στοχεύει στον ταχύ έλεγχο της πηγής λοίμωξης και περιλαμβάνει τη γενική υποστήριξη του ασθενούς, την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή, τη χειρουργική παρέμβαση με επιθετικούς χειρουργικούς καθαρισμούς και τη χρήση του υπερβαρικού οξυγόνου όπου απαιτείται. H καθυστέρηση στη διάγνωση και η ανεπάρκεια των χειρουργικών καθαρισμών είναι οι δύο πιο σοβαροί παράγοντες αποτυχίας της θεραπείας και αύξησης της συχνότητας θανάτου.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(6):329—335
Κέντρο Προέλευσης: Ε΄ Χειρουργική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανε­πιστήμιο Θεσσαλονίκης, «Ιπποκράτειο» Νοσοκο­μείο, Θεσσα­λονίκη
Λέξεις Κλειδιά: Νεκρωτικές λοιμώξεις, μαλακά μόρια, αεριογόνος γάγγραινα
Αλληλογραφία: Α. Καμπαρούδης, Σωκράτους 16, 561 23 Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη • e-mail: kambarou@med.auth.gr

Γ.Δ. Τσέτσιλα, Ε.Γ. Ταμπουρατζή, Η.Β. Νικολαΐδους

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η σύφιλη ανήκει στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και οφείλεται στην “ωχρά σπειροχαίτη” (Treponema pallidum). Η συφιλιδική νόσος είναι αρκετά σοβαρή, διότι οι αρχικές αλλοιώσεις που προκαλεί επουλώνονται και χωρίς ειδική θεραπεία, δημιουργώντας κινδύνους σοβαρών κλινικών εκδηλώσεων από όλα τα όργανα και συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού ανάλογα με το στάδιο εξέλιξής της (πολυσυστηματική και πολυσυμπτωματική νόσος). Η μετάδοση της σύφιλης γίνεται, σχεδόν αποκλειστικά, με τη σεξουαλική επαφή (οριζόντια μετάδοση), αλλά και μέσω του πλακούντα, από τη μολυσμένη μητέρα στο κύημα (κάθετη μετάδοση). Η σύφιλη ταξινομείται σε συγγενή και επίκτητη και κάθε μία από αυτές έχει πρώιμη και όψιμη φάση. Η πρώιμη επίκτητη περιλαμβάνει τρία στάδια: πρωτογόνο, δευτερογόνο και πρώιμη λανθάνουσα· η όψιμη επίκτητη περιλαμβάνει δύο στάδια: όψιμη λανθάνουσα και τριτογόνο σύφιλη. Η διάγνωση της νόσου βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση και τον εργαστηριακό έλεγχο (τρεπονηματικές και μη τρεπονηματικές οροαντιδράσεις) προκειμένου να αποφασιστεί και η αντίστοιχη θεραπευτική αγωγή. Θεραπεία εκλογής της νόσου είναι η παρεντερική χορήγηση πενικιλίνης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(6):336—347
Κέντρο Προέλευσης: Τμήμα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Λοιμώξεων, Α΄ Κλι­νική Δερματικών και Αφροδισίων Νόσων, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Σύφιλη, στάδια σύφιλης, εργαστηριακή διάγνωση, συγγενής σύφιλη, θεραπεία
Αλληλογραφία: Γ.Δ. Τσέτσιλα, Γαρυττού 125, 152 34 Χα­λάνδρι, Aθήνα • e-mail: trikis1904@gmail.com

Γρ. Τσουκαλάς (1), Σ. Μπουρέλια (1), Α. Γαλανός (2), Β. Καλογήρου (1), Στ. Γιάτσιου (1), Κ. Φούντα (1), Ε. Ηλιάδου (1), Π. Γάτου (1), Ι. Γεωργούση (1),
Α. Μάρκελος (1), Ρ. Μουντεάνου-Μπαρπιέρ (1), Φ. Καραχάλιου (1), A.M. Ξάνθη (1), Ε. Μαυρογιαννάκη (1), Γ. Γάτος (1), Ό. Ρεπανά (1), Α. Αντωνίου (1), Κ. Σταθάκης (1), Κ. Γάτος (1)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Ο πληθυσμός της γης, ολοένα και περισσότερο γερασμένος, παρουσιάζει συνεχώς αυξημένα ποσοστά πασχόντων από ανοϊκά σύνδρομα.
Σκοπός Την ανάγκη σταδιοποίησης ανοϊκών ασθενών με σκοράρισμα στο “Mini Mental State Examination” μεταξύ 0 και 2, αλλά και ευρύτερης κατανόησης της πάθησης και της επιλογής συμπεριφορών εκ μέρους των συνοδών-φροντιστών, αλλά κυρίως του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού έρχεται να καλύψει ή να συμπληρώσει η «Κλινική Δοκιμασία Γάτος».
Υλικό-Μέθοδος Ειδικοί επιστήμονες συνέταξαν ένα εργαλείο-ερωτηματολόγιο και μελέτησαν την εγκυρότητά του σε 500 ασθενείς, πάσχοντες από διάφορα ανοϊκά σύνδρομα.
Αποτελέσματα Το υπό εξέταση εργαλείο αποδεικνύεται ότι παρουσιάζει στατιστικά επαρκή εγκυρότητα, διακριτική ικανότητα, αξιοπιστία και ευαισθησία στην αλλαγή. Οι δείκτες διαχωρισμού υπολογίστηκαν με την καμπύλη λειτουργίας δέκτη, ανάλυση ROC (Receiver Operating Characteristic), και ορίστηκαν στο σκοράρισμα για το ΚΔΓ στο 9,5 μεταξύ σοβαρού και μέτριου βαθμού τελικού σταδίου άνοιας και στο 18,5 μεταξύ μέτριου και ήπιου βαθμού τελικού σταδίου άνοιας. Στον πρώτο δείκτη διαχωρισμού η ευαισθησία είναι 90% και η ειδικότητα 98%, ενώ στον δεύτερο η ευαισθησία 98% και η ειδικότητα 96%, ορίζοντας αυτά τα δύο αριθμητικά σκοραρίσματα ως τα όρια-σημεία μετάβασης από τη μία κατάσταση στην άλλη.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(6):348—358
Κέντρο Προέλευσης: (1) Νευρολογική Κλινική «Άγιος Γεώργιος», Αλυκές- Βόλου, Βόλος, (2) Βιοστατιστικολόγος
Λέξεις Κλειδιά: Άνοια, mini mental state examination, Κλινική Δοκιμασία Γάτος, επιστημονικό εργαλείο
Αλληλογραφία: Γρ. Τσουκαλάς, Κόνωνος 62–64, 116 33 Παγκράτι, Αθήνα • e-mail: gregorytsoucalas@yahoo.gr

Δ. Τσιόλιας (1), Ι. Καλογερόπουλοςς (1), Α. Κουρέας (2), Β. Κουτουλίδης (2), Ξ. Παπαχαραλάμπους (2)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Σκοπός Η σύγκριση της ευαισθησίας της Ψη­φια­κής Τομοσύνθεσης (ΨΤ) και της Ακτινο­γρα­φίας θώρακος (ΑΘ) στην ανίχνευση πνευμονικών όζων, χρησιμοποιώντας την Υπολογιστική Τομο­γραφία (ΥΤ) ως μέθοδο αναφοράς.
Υλικό-Μέθοδος Η μελέτη έλαβε χώρα στο Ακτινολογικό Εργαστήριο του ΠΓΝΑ «O Ευαγγε­λισμός» στο χρονικό διάστημα Μάρτιος 2010–Νοέμβριος 2013. Στο διάστημα αυτό, 65 ασθενείς στους οποίους ανευρέθηκαν πνευμονικοί όζοι στην ΥΤ υποβλήθηκαν σε συμπληρωματική εξέταση με ΨΤ και με ΑΘ. Δύο ακτινοδιαγνώστες εξέτασαν σε ξεχωριστές συνεδρίες τις εικόνες της ΥΤ, της ΨΤ και τις ΑΘ και κατέγραψαν ο καθένας ξεχωριστά για κάθε ασθενή τον αριθμό, το μέγεθος και την ακριβή εντόπιση των πνευμονικών όζων.
Αποτελέσματα Οι δύο εξεταστές κατέγραψαν με την ΥΤ 149 πνευμονικούς όζους. Από τους όζους αυτούς, οι 140 διακρίνονται και στις εικόνες της ΨΤ και οι 77 διακρίνονται και στην ΑΘ. Ειδικότερα με τη μέθοδο της ΨΤ, ήταν ορατοί το 91% των όζων με διάμετρο 3–8 mm και το 98% των όζων με διάμετρο >8 mm, ενώ για την ΑΘ τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 30% και 76%.
Συμπεράσματα Η ΨΤ εμφάνισε αυξημένη ευαισθησία στην ανίχνευση των πνευμονικών όζων συγκριτικά με την ΑΘ, γεγονός που θα μπορούσε να την καταστήσει ως βασική απεικονιστική μέθοδο για την ανίχνευση και την παρακολούθηση πνευμονικών όζων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(6):359—366
Κέντρο Προέλευσης: (1) Ακτινολογικό Τμήμα, ΠΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός», (2) Α΄ Εργαστήριο Ακτινολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, «Αρε­ταίειο» Νοσοκομείο, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Ψηφιακή τομοσύνθεση, ακτινογραφία θώρακος, υπολογιστική τομογραφία, πνευμονικοί όζοι
Αλληλογραφία: Δ. Τσιόλιας, Μεγ. Αλεξάνδρου 16, 351 00 Λαμία, Αθήνα • e-mail: dtsiolias@yahoo.gr

Γ.Α. Ρηγάτος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Εξετάζονται τα Υγειονομικά Δια­τάγ­μα­τα τα οποία θεσπίστηκαν κατά την περίοδο της αντιβασιλείας (1833–1835) και της βασιλείας του Όθωνα (1835–1862). Με αυτά επιχειρείται να μπει τάξη, τουλάχιστον ως προς τα ζητήματα υγείας, στις χαώδεις μετεπαναστατικές συνθήκες που επικρατούσαν στον τόπο. Σε διάταγμα για τη ρύθμιση των εσωτερικών της χώρας 12 από τα 72 εδάφια ασχολούνται με τις στοιχειώδεις υγειονομικές ανάγκες. Ακολουθούν νομοθετήματα για τη σύσταση ιατρικών θέσεων κατά νομούς, καταγραφή υγειονομικού προσωπικού, αδειοδότηση για την επάρκεια των εμπειρικών και για διορισμό κρατικού ιατρού ανά νομό. Η ίδρυση νεκροταφείων, η σύσταση ελεγκτικού μηχανισμού για υγειονομικά ζητήματα, «Ιατροσυνέδριον», η ρύθμιση των ιατρικών και παρα­ϊατρικών αμοιβών, φαρμακευτικές ρυθμίσεις, καθιέρωση υποχρεωτικού δαμαλισμού, πώληση δηλητηρίων, νεκροσκοπία, και ενταφιαστήρια, υγειονομικά τέλη πλοίων και καραντίνας και διασυνοριακά μέτρα ακολουθούν σε ανεξάρτητα διατάγματα. Ακολούθως περιγράφονται αναλυτικώς τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη επιδημιών, τη μετεκπαίδευση ασκούντων εμπειρικών, τον εκσυγχρονισμό των φαρμακείων, ενώ η μέριμνα για την εξασφάλιση της υγείας των Ελλήνων κορυφώνεται με το διάταγμα για την ίδρυση Πανεπιστημιακής Ιατρικής Σχολής. Η δραστήρια υγειο­νομική πολιτική του Όθωνα, που συνέχισε την ανάλογη του Κυβερνήτη Καποδίστρια, πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στους καταπονημένους από τους πολέμους, την πείνα και τα νοσήματα επαναστατημένους Έλληνες.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Περιοδικότητα: Ιατρική 2014, 103(6):367—378
Κέντρο Προέλευσης: Συγγραφέας, Αμ. Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Όθωνας, Αντιβασιλεία Όθωνα, Νομοϊατροί, Ιατροσυνέδριον, κανονισμοί επαγγελμάτων υγείας, δαμαλισμός, υγειονομικά μέτρα, εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας, φαρμακευτική νομοθεσία
Αλληλογραφία: Γ.Α. Ρηγάτος, Φιλονόης 5, 157 73 Ζω­γρά­φου, Αθήνα • e-mail: rigmar@otenet.gr

VOLUME 103 No6 November-December 2014

P. Athanassiou

DESCRIPTION:
Psoriatic arthritis (PsA) is a seronegative spondylarthritis characterized by musculoskeletal and skin involvement. It is an autoimmune disease. PsA is treated by the administration of non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs), steroids, disease modifying agents and biological agents. NSAIDs which are administered include diclofenac in its classic and new formulation administered sc in a concentrated solution, naproxen, ibuprofen and selective cyclooxygenase-2 inhibitors. Disease modifying agents are methotrexate in its oral and parenteral formulation, sulfasalazine, cyclosporine and leflunomide. Biological agents administered in PsA are the TNF inhibitors infliximab, etanercept, adalimumab, golimumab and pegylated certolizumab, interleukin 12/23 inhibitor ustekinumab, interleukin-17 inhibitors, secukinumab and ixekizumab, interleukin-17 receptor inhibitor brodalumab, apremilast and Janus kinase inhibitor tofacitinib. Biological agents administered to PsA patients improve musculoskeletal and skin symptoms, functionality, and quality of life and may modify the course of the disease. As researchers home in on disease immunopathogenesis new therapeutic aims and therapeutic agents appear in PsA therapeutics. Today the concept of treat to target is discussed in PsA therapeutics as well as biological agent withdrawal with remission maintenance.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(6):315—324
Origin Center: Reumatologic Department, “St. Paul” General Hospital of Thessaloniki, Thessa­loniki, Greece
Keywords: Psoriatic arthritis, psoriasis, biological agents, TNF inhibitors
Corresponding Author: P. Athanassiou, 161 Ethnikis Antista­seos street, GR-551 34 Thessaloniki, Greece • e-mail: pathanassiou@yahoo.gr

A. Varytimiadi, Chr. Goudeli, J. Dalivigkas

DESCRIPTION:
Infection with the human papyloma virus (HPV) is the most common sexually transmitted infection. Some types of the virus have been associated with the development of cervical cancer. Vaccination of female adolescents against two types of the virus (16, 18), which are implicated in 70% of cases of cervical cancer of the uterus, is nowadays applied. It seems, however, that the administration of this vaccine is far behind compared to other vaccines administered during adolescence. This phenomenon is partly due to the concern of parents that the administration of a vaccine against a sexually transmitted disease can affect the sexual behavior of their children and lead them to unprotected sexual activity. To investigate this hypothesis, studies have been undertaken on sexual activity using either self-reported information from teenage women or clinical data. The conclusion of these studies is that the vaccination against HPV virus does not seem to affect the sexual behavior of adolescents.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(6):325—328
Origin Center: Gynecology Department, Anticancer Hospital “Agios Savvas”, Athens, Greece
Keywords: HPV and sexual behavior, HPV and sexual activity
Corresponding Author: Chr. Goudeli, 7 Xenopoulou street, GR-154 51 Neo Psychiko, Athens, Greece • e-mail: cgoud10@yahoo.gr

A. Kamparoudis

DESCRIPTION:
Gas gangrene necrotic soft tissue infections are rare but they are related to high mortality and morbidity. There are characterized by very rapid expansion and development of necrosis, presence of gas in soft tissues and systemic toxicity. More often are encountered in patients with diabetes mellitus, malignancies, chronic systemic diseases, immunodeficiencies and old age. Diagnosis is established primarily by clinical examination with crepitation as the main finding and imaging is used to define the expansion of the disease. Surgical wound exploration is often required with tissue specimen sampling for frozen section and/or cytology to reveal necrosis, vasculitis, venous or arterial thrombosis, bacteria and fungi. Most gas gangrene necrotic soft tissue infections are multi-microbial caused by aerobic and anaerobic bacteria. Special consideration must be given to the Gram stain of freshly taken specimen because it is often positive in the presence of Gram(+) cocci. Management of those infections aims to rapidly control the source of infection and includes supportive measures, surgical intervention with aggressive surgical tissue debridement and the use of hyperbaric oxygen therapy when necessary. Delays in diagnosis and surgical debridement are the most important factors of therapeutic failure and increase in mortality.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(6):329—335
Origin Center: 5th Surgical Department, Medical School, Aristotle Uni­versity of Thessaloniki, “Ηippokration” Hospital, Thessa­loniki, Greece
Keywords: Necrotic infections, soft tissue, gas gangrene
Corresponding Author: A. Kabaroudis, 16 Sokratous street, GR-561 23 Ambelokipoi Thessalonikis, Thessaloniki, Greece • e-mail: kambarou@med.auth.gr

G.D. Tsetsila, E.G. Tampouratzi, E.B. Nicolaidou

DESCRIPTION:
Syphilis belongs to sexually transmitted diseases and is caused by spirochete Treponema pallidum. The syphilitic disease is quite serious since the initial lesions heal without specific treatment, creating a risk of serious clinical manifestations of all organs and systems of the human body depending on the stage of progression (multisystemic disease). The disease is transmitted primarily through sexual contact (horizontal transmission) and through the placenta from the infected mother to the fetus (vertical transmission). Syphilis is classified into congenital and acquired, and each of them has early and late phase. Early acquired Syphilis includes three stages: primary, secondary and early latent, while late acquired Syphilis includes two stages: late latent and tertiary. The diagnosis is based on history, clinical examination and laboratory tests (treponemal and non treponemal serological reaction). Treatment of choice of the disease is penicillin.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(6):336—347
Origin Center: Department of Sexually Transmitted Infections, A΄ Depart­ment of Dermatology and Venereology, Medical School, Athens University, “Andreas Syngros” Hospital, Αthens, Greece
Keywords: Syphilis, syphilis stages, laboratory diagnosis, congenital syphilis, treatment
Corresponding Author: G.D. Tsetsila, 125 Garyttou street, GR-152 34 Halandri, Αthens, Greece • e-mail: trikis1904@gmail.com

Gr. Tsoucalas (1), S. Bourelia (1), A. Galanos (2), V. Kalogirou (1), S. Giatsiou (1), K. Founta (1), E. Eliadou (1), P. Gatou (1), I. Georgousi (1), A. Markelos (1), R. Munteanu-Barbier (1), F. Charachaliou (1), A.M. Ksanthi (1), E. Mavrogiannaki (1), G. Gatos (1), O. Repana (1), A. Antoniou (1), K. Stathakis (1), K. Gatos (1)

DESCRIPTION:
The increasing world’s ageing population, presents constantly elevated numbers of patients with dementia syndromes.
AIM The need to categorize dementia patients, with “Mini Mental State Examination” scores between 0 and 2, and furthermore the wider understanding of their condition, as well as the selection of behaviours on behalf of the escorts-caregivers and mainly of the medical and nursing staff towards them, is to be covered by the “Clinical Test Gatos”.
Material-Method Specialized scientists have produced a tool-questionnaire and studied its validity in 500 patients suffering from several dementia syndromes.
Results It had been proved that this tool shows statistically sufficient Convergent or criterion validity, Discriminate validity, internal consistency Reliability, Treatment effect validity (Responsiveness)-Sensitivity to change. The area under the curve (AUC) of GATOS total score was 0.877 (95%CI 0.85–0.91 P<0.0005) with cut-off point 12.5, sensitivity 85% and specificity, 75%. Patients with GATOS total score more than 12.5 have 85% probability to have MMSE score above 0, while patients with GATOS total score less than 12.5 have 75% probability to have zero MMSE score. Considering as gold standard 3 possible medical conditions (severe–moderate-mild) using the Gatos total score we can find 2 cut-off points, distinguishing the severe from the moderate condition [cut-off point 9.5, sensitivity 90%-specificity 98%, AUC=0.981 95%CI (0.96–1.00)] and the moderate from the mild condition [cut-off point 18.5, sensitivity 98% -specificity 96%, AUC=0.996 95%CI (0.99–1.00)].

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(6):348—358
Origin Center: (1) Neurological Clinic “Agios Georgios”, Alykes-Volou, Volos, Greece, (2) Bio-Statistician
Keywords: Dementia, mini mental state examination, Clinical Test Gatos, scientific tool
Corresponding Author: Gr. Tsoucalas, 62–64 Kononos street, GR-116 33 Pagrati, Greece • e-mail: gregorytsoucalas@yahoo.gr

D. Tsiolias (1), I. Kalogeropoulos (1), A. Koureas (2), V. Koutoulidis (2), X. Papaharalampous (2)

DESCRIPTION:
AIM The purpose of our study is to compare chest digital tomosynthesis (DT) with chest radiography (XR) in the detection of pulmonary nodules, using computed tomography (CT) as the reference method.
MATERIAL-METHOD The study took place at “Evangelismos” General Hospital of Athens. From March 2010 to November 2013, 65 patients with pulmonary nodules, confirmed in a recent chest CT, were enrolled to receive an additional digital PA XR and DT exam. Then, two well experienced radiologists independently reviewed CT images, DT images and PA chest radiographs in separate sessions and confirmed nodules number, size and location for every patient.
RESULTS With the CT reference, 149 pulmonary nodules were found. Of these nodules, 140 could be seen on the DT images and 77 could be seen on the radiographs. For DT and XR, 91% and 30% respectively of the nodules smaller than 8 mm were seen, while for nodules larger than 8 mm were 98% and 76% respectively.
CONCLUSION DT showed significantly improved detection sensitivity for lung nodules when compared to chest radiography DT, so it can be used as a basic imaging method for detection and follow up of pulmonary nodules.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(6):359—366
Origin Center: (1) Radiology Department, “Evangelismos” University Ge­ne­ral Hospital of Athens, (2)A΄ Radiology Depart­ment, University of Athens, “Areteio” Hospital, Athens, Greece
Keywords: Digital tomosynthesis, chest radiography, computed tomography, pulmonary nodules
Corresponding Author: D. Tsiolias, 16 Meg. Alexandrou street, GR-351 00 Lamia, Greece • e-mail: dtsiolias@yahoo.gr

G.A. Rigatos

DESCRIPTION:
This article is dealing with the Medical decrees enacted during the regency (1833–1835) and during the reign of King Otto of Greece (1835–1862).They were an attempt to organize medical matters under the chaotic circumstances of post-revolutionary Greece. Out of 72 paragraphs concerned with internal matters, 12 were dealing with the most elementary sanitary requirements. Laws followed establishing posts for doctors in each district, as well as the registration of the medical personnel, regulations about the requirements to license empiric doctors and the appointment of governmental doctors. Special decrees followed concerning the establishment of cemeteries, the foundation of the State Medical Council, regulations about payments for doctors and nurses, regulations about pharmaceutics, institution of compulsory smallpox vaccination, the selling of poisons, quarantine and medical dues for ships as well as trans-frontier sanitary regulations. A detailed report is given about the necessary measures for the prevention of epidemics, the training of empirical doctors and the modernization of pharmacies. The foundation of the Medical School at the University of Athens was the culmination of the above efforts. This enterprising medical policy of King Otto, being a continuation of a similar policy by the Governor Kapodistrias, was very important for the Greek population which had been exhausted by battles, famine and diseases during the Greek Revolution.

INFORMATION:

Periodicity: Iatriki 2014, 103(6):367—378
Origin Center: Literary writer, Associate Professor of Medicine, Αthens, Greece
Keywords: King Otto, Regency of king Otto, District do­ctors, State Medical Council, regulations about medical professions, smallpox vaccination, sanitary mea­sures, training of medical professionals, pharmaceutical legislation
Corresponding Author: G.A. Rigatos, 5 Filonois street, GR-GR-157 73 Zografou, Athens, Greece • e-mail: rigmar@otenet.gr

Essential SSL