Β. Μπενέτου (1), Κ. Μπελογιάννη (2), Χρ.Μ. Καστορίνη (2), Κ. Ζώτα (2), Ε. Παπαδημητρίου (2), Ι. Σπυρίδης (2), Α. Βελουδάκη (2), Δ. Παναγιωτάκος (3), Α. Λινού (1,2)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Εισαγωγή Η υψηλή πρόσληψη λαχανικών ή/και φρούτων έχει συσχετιστεί με ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία. Ο βαθμός και το επίπεδο τεκμηρίωσης της σχέσης αυτής είναι σημαντικό να διερευνηθεί προκειμένου να διατυπωθούν συστάσεις για τον γενικό, κατά τεκμήριο υγιή, ενήλικο πληθυσμό.
Υλικό-Μέθοδος Μελετήθηκε η σχέση της πρόσληψης λαχανικών ή/και φρούτων με τη στεφανιαία νόσο, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (ΑΕΕ), τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και τις κακοήθεις νεοπλασίες και διενεργήθηκε διαβάθμιση της τεκμηρίωσης των σχέσεων αυτών. Συνεκτιμώντας επιπλέον παράγοντες διαμορφώθηκαν ποσοτικές και ποιοτικές συστάσεις.
Αποτελέσματα Υπάρχει ευρεία συμφωνία των επιστημονικών δεδομένων ότι η μεγαλύτερη πρόσληψη λαχανικών ή/και φρούτων σε σχέση με τη χαμηλότερη, σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, ΑΕΕ, σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, καρκίνου του παχέος εντέρου και της στοματικής κοιλότητας, ενώ η πλειοψηφία των δεδομένων συμφωνούν ότι σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου και του στομάχου. Οι τελικές συστάσεις διαμορφώθηκαν στις τέσσερεις μερίδες λαχανικών και στις τρεις μερίδες φρούτων ημερησίως.
Συμπεράσματα Η σύσταση της καθημερινής κατανάλωσης τεσσάρων μερίδων λαχανικών και τριών μερίδων φρούτων από τους ενήλικες στην Ελλάδα βασίζεται σε επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα, συμβαδίζει με τις διατροφικές συνήθειες και παραδόσεις, είναι πρακτικά εφαρμόσιμη και συνιστάται να ενθαρρυνθεί από όλους τους επαγγελματίες υγείας προς όφελος της υγείας του πληθυσμού.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(1):11—30
Κέντρο Προέλευσης: (1) Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, (2) Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Prolepsis, (3) Σχολή Επιστημών Υγείας & Αγωγής, Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Φρούτα, λαχανικά, διατροφικές συστάσεις-οδηγίες, μερίδες, υγεία, χρόνια νοσήματα, ενήλικες, Ελλάδα
Αλληλογραφία: Β. Μπενέτου, Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μικράς Ασίας 75, 115 27 Γουδή, Αθήνα • e-mail: vbenetou@med.uoa.gr
Μ. Μέλιου, Ά. Πεφάνης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η λοίμωξη από C. difficile αποτελεί σοβαρό πρόβλημα στην κλινική πράξη όντας σημαντικός παράγοντας νοσηρότητας και θνητότητας. Όντας ένα ιδιαίτερα ανθεκτικό παθογόνο, ευθύνεται για μεγάλο αριθμό λοιμώξεων ετησίως. Δεξαμενές του αποτελούν το έδαφος, το νερό, οι τροφές αλλά και το νοσοκομειακό περιβάλλον και προσωπικό. Με κυριότερο παράγοντα κινδύνου την προηγηθείσα χρήση αντιβιοτικών αλλά και άλλους όπως την ηλικία, τη μακρά νοσηλεία, τη χρήση ρινογαστρικού σωλήνα σίτισης και την ανοσοκαταστολή, αφορά σε πλήθος των ασθενών. Η νοσογονικότητά του οφείλεται στην προσβολή του βλεννογόνου του εντέρου με σχηματισμό ψευδομεμβρανών. Η κλινική εικόνα της λοίμωξης κυμαίνεται από ασυμπτωματική φορεία μέχρι βαρύ διαρροϊκό σύνδρομο, τοξικό μεγάκολο και σήψη. Η διάγνωση βασίζεται στην ανίχνευση των τοξινών και στην αναερόβια καλλιέργεια κοπράνων συνδυασμένη με κλινικά κριτήρια. Η απομόνωση του ασθενούς και η διακοπή των εμπλεκόμενων αντιβιοτικών αποτελούν βάση της θεραπείας. Η αντιμικροβιακή θεραπεία βασίζεται στην από του στόματος χρήση βανκομυκίνης, μετρονιδαζόλης ή φινταξομυκίνης η οποία αποτελεί τον κορμό της θεραπείας στις υποτροπιάζουσες περιπτώσεις. Η «μεταμόσχευση» κοπράνων από υγιείς δότες φαίνεται να υπερτερεί της φαρμακευτικής θεραπείας και πιθανόν να αποτελέσει τη μελλοντική βάση της θεραπευτικής προσέγγισης.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(1):31—42
Κέντρο Προέλευσης: Παθολογική Κλινική, ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Clostridium difficile, βανκομυκίνη, φινταξομυκίνη, ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα
Αλληλογραφία: Ά. Πεφάνης, Παθολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Λεωφ. Μεσογείων 152, 115 27 Αθήνα • e-mail: apefan@ med.uoa.gr
Γ. Καραγκούνης (1), Γ. Στράντζαλης (2), Δ. Σακάς (2), Ντ.Γ. Τηνιακού (3,4)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η πρωτεΐνη ALK (Anaplastic Lymphoma Kinase, κινάση του αναπλαστικού λεμφώματος) ανήκει στην οικογένεια των υποδοχέων τυροσινικής κινάσης και φυσιολογικά εμπλέκεται σε πολλαπλές σηματοδοτικές οδούς που ρυθμίζουν διάφορες κυτταρικές διεργασίες. Εκτός από τα αναπλαστικά μεγαλοκυτταρικά λεμφώματα, εκτεταμένες έρευνες έχουν αναδείξει αλλαγές του γονιδίου ALK σε πολλά νεοπλάσματα. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να αφορούν σε σημειακές μεταλλάξεις και πολλαπλά αντίγραφα του γονιδίου (νευροβλάστωμα), διαμεταθέσεις (π.χ NPM-ALK σε περιπτώσεις φλεγμονώδους μυοϊνοβλαστικού όγκου) και αναστροφές (EML4-ALK σε περιπτώσεις μη μικροκυτταρικών καρκινωμάτων πνεύμονα, ΜΜΚΠ). Οι χιμαιρικές πρωτεΐνες που παράγονται από τις γονιδιακές μεταθέσεις συνήθως οδηγούν σε ενεργοποίηση και συνεχή δράση της ALK πρωτεΐνης και των σηματοδοτικών οδών στις οποίες αυτή εμπλέκεται, με τελικό αποτέλεσμα τον υπέρμετρο πολλαπλασιασμό κυττάρων και την εξέλιξη σε κακοήθεια. Η ALK και οι υποδοχείς τυροσινικών κινασών γενικότερα αποτελούν ελκυστικό ερευνητικό στόχο για την ανάπτυξη στοχευμένων αντικαρκινικών θεραπειών. Αναστολείς πρωτεϊνικών κινασών, όπως το Crizotinib, χορηγούνται ήδη σε ενδεδειγμένες περιπτώσεις ΜΜΚΠ και η χρήση τους προβλέπεται να επεκταθεί και σε άλλα νεοπλάσματα στο εγγύς μέλλον.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(1):43—59
Κέντρο Προέλευσης: (1) Παθολογοανατομικό Εργαστήριο, (2) Νευροχειρουργική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός», (3) Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα, 4Institute of Cellular Medicine, Faculty of Medical Sciences, Newcastle University, UK
Λέξεις Κλειδιά: ALK, νεοπλασία, υποδοχείς τυροσινικής κινάσης, αναστροφή, μετάθεση, σηματοδοτική οδός, πολλαπλασιασμός, πρόγνωση
Αλληλογραφία: Nτ.Γ. Τηνιακού, MD PhD FRCPath, Μικράς Ασίας 75, 115 27 Γουδή, Αθήνα • e-mail: dtiniak@med.uoa.gr
Π.N. Συγκελλάκης (1), Φ. Μαλανδρίνου (1), Λ. Μαθιοπούλου (1), Αικ. Ψαρρού (1), Ευ. Κωνσταντέλλου (2)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
σκοποσ Επειδή επακριβή δεδομένα ελλείπουν διεθνώς, διερευνήθηκαν συστηματικά οι διακυμάνσεις των μεταβολιτών της D (25(OH)D και 1-25(OH)2D) σε ενήλικες κατοίκους εύκρατου κλίματος (περιοχή Αθηνών).
Υλικό-Μέθοδος Σε 625 περιπατητικούς ενήλικες αμφοτέρων των φύλων ηλικίας 18–85 ετών, προσδιορίστηκαν, κατά τη διάρκεια ενός έτους, οι 25(OH)D και 1-25(OH)2D (RIA), η intact PTH (ECLIA), το ασβέστιο, ο φωσφόρος και άλλοι βιοχημικοί δείκτες, με αυτόματο αναλυτή.
Αποτελέσματα Οι μέσες τιμές της 25(OH)D και της 1-25(OH)2D εμφάνισαν χαρακτηριστικές διακυμάνσεις με πάρα πολύ σημαντική (P<0,001) ελάττωση τον Μάρτιο–Μάιο (περίοδος των χαμηλοτέρων τιμών) σε σχέση με την περίοδο των υψηλοτέρων (Ιούλιος–Οκτώβριος για την 25(OH)D και Αύγουστος–Σεπτέμβριος για την 1–25(OH)2D). Ανεπάρκεια της 25(OH)D (<22 ng/mL) –57,2% σ΄ ολόκληρο το έτος– διαπιστώθηκε κατά την περίοδο των χαμηλoτέρων τιμών στο 77,2% (αναπάντεχα σε όλους τους νεότερους (<39 ετών), αλλά κατά εκείνη των υψηλοτέρων τιμών «μόνο» στο 35,1% (51,7% στους >60 ετών). Χαμηλές τιμές της 1-25(OH)2D (<24,6 ng/mL) παρατηρήθηκαν στο 35,1% και 9,9% στις αντίστοιχες περιόδους (υψηλότερες στους >60 ετών). Εποχικές διακυμάνσεις της ΡΤΗ δεν διαπιστώθηκαν, παρατηρήθηκε, όμως, σημαντική (P<0,001) αρνητική συσχέτιση προς την 25(ΟΗ)D, στις 2 περιόδους.
Συμπεράσματα Η καθυστερημένη εμφάνιση των εποχικών διακυμάνσεων της D και η ηλικία πρέπει να λαμβάνονται υπ΄ όψιν για την εκτίμηση της επάρκειας σε 25(ΟΗ)D.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(1):60—68
Κέντρο Προέλευσης: (1) Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Σακχαρώδους Διαβήτη, ΓΑΟΝΑ «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα, (2) Ορμονολογικό Εργαστήριο, Γεν. Νοσοκ. Νικαίας «Ο Άγιος Παντελεήμων», Νίκαια, Πειραιάς
Λέξεις Κλειδιά: Βιταμίνη D(D), 1-25(OH)2D, 25(OH)D, εποχικές διακυμάνσεις, ηλικιακές ομάδες, παραθορμόνη (ΡΤΗ), εύκρατο κλίμα (Β. πλάτος 38°)
Αλληλογραφία: Π.N. Συγκελλάκης, Γράμμου 2, 172 34 Δάφνη-Υμηττός, Αθήνα • e-mail: p.singhellakis@gmail.com
V. Benetou (1), K. Belogianni (2), Ch.M. Kastorini (2), D. Zota (2), E. Papadimitriou (2), I. Spiridis (2), A. Veloudaki (2), D. Panagiotakos (3), A. Linos (1,2)
DESCRIPTION:
Introduction High vegetable and/or fruit intake has been associated with beneficial effects on health. Nevertheless, the level of scientific evidence supporting these associations needs to be investigated in order to formulate dietary guidelines for the general adult population.
Material-Method The association between vegetable and fruit intake and incidence of coronary heart disease, stroke, type 2 diabetes and cancer was investigated and the level of evidence of these associations was graded. Quantitative and qualitative guidelines were subsequently developed taking into account several other factors.
Results There is general agreement of evidence that the highest intake of vegetables and/or fruits compared to the lowest intake is associated with lower risk of coronary heart disease, stroke, type 2 diabetes, colorectal and oral cancer, while the majority of the evidence has shown that is also associated with lower risk of esophageal and stomach cancer. The final recommendations were set to 4 servings of vegetables and 3 servings of fruits daily.
Conclusions The recommended daily consumption of 4 servings of vegetables and 3 servings of fruits for adults living in Greece is based on sound evidence, complies with their dietary habits and traditions, is practically feasible and should be encouraged by all health professionals.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(1):11—30
Origin Center: (1) Department of Hygiene, Epidemiology & Medical Statistics, School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, (2) Institute of Preventive Medicine, Environmental and Occupational Health, Prolepsis, (3) School of Health Science and Education, Department of Nutrition and Dietetics, Harokopio University, Athens, Greece
Keywords: Fruits, vegetables, dietary guidelines, servings, health, chronic diseases, adults, Greece
Corresponding Author: V. Benetou, Department of Hygiene, Epidemiology & Medical Statistics, School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, 75 Mikras Asias street, GR-115 27 Goudi, Athens, Greece • e-mail: vbenetou@med.uoa.gr
M. Meliou, A. Pefanis
DESCRIPTION:
Clostridium difficile infection remains an important problem in clinical medicine and is an important morbidity and mortality factor. Being an extremely durable pathogen, it is responsible for a great number of infections annually. Pools of transmittance include the ground, water, food but also hospital environment and staff. With risk factors that include previous antibiotic use, age, long hospital stay, use of nasogastric tube and immunosuppression it concerns a great number of patients. Pathogenic mechanism includes the formation of pseudomembranes in the colon. Clinical course varies from asymptomatic carriage to serious diarrhea, megacolon and sepsis. Diagnosis is based on detection of toxins and anaerobic fecal culture combined with clinical criteria. Patient isolation and discontinuation of implicated antibiotics constitute the base for treatment. Antimicrobial treatment is based on the per os use of vancomycin, metronidazole or fidaxomycin which constitutes the treatment of choice for recurrences. Fecal transplantation by healthy donors appears to be superior to pharmacological therapy and will probably be the basis of treatment in the future.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(1):31—42
Origin Center: Department of Medicine, “Sotiria” General and Chest Diseases Hospital of Athens, Athens, Greece
Keywords: Clostridium difficile, vancomycin, fidaxomycin, pseudomembranous colitis.
Corresponding Author: A. Pefanis, Department of Medicine, “Sotiria” General and Chest Diseases Hospital of Athens, 152 Mesogeion Ave, GR-115 27 Athens, Greece • e-mail: apefan@ med.uoa.gr
G. Karagkounis (1), G. Stranjalis (2), D. Sakas (2), D.G. Tiniakos (3,4)
DESCRIPTION:
ALK (Anaplastic Lymphoma Kinase) belongs to the tyrosine kinase receptor family and normally is involved in multiple signaling pathways affecting various intracellular functions. In addition to anaplastic large cell lymphomas, extensive research has revealed changes in ALK genes in many human neoplasms i.e. point mutations and multiple gene copies (neuroblastoma), translocations (NPM-ALK in inflammatory myofibroblastic tumors) and inversions (EML4-ALK in non-small cell lung carcinomas, NSCLC). Translocations and inversions result in fusion proteins that usually lead to continuous activation of the signaling pathways regulated by ALK and thus abnormal cell proliferation and eventually neoplastic change. ALK and receptor tyrosine kinases in general are an appealing target for the development of personalised therapies. EML4-ALK inhibitors like Crizotinib are already being used in NSCLC and their use in the treatment of other neoplasms is hoped to expand in the immediate future.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(1):43—59
Origin Center: (1) Department of Pathology, (2) Department of Neurosurgery, Medical School, National and Kapodistrian University of Athens, “Evaggelismos” General Hospital, (3) Laboratory of Histology & Embryology, Medical School, National and Kapodistrian University of Athens, Athens, Greece, 4Institute of Cellular Medicine, Faculty of Medical Sciences, Newcastle University, UK
Keywords: ALK, neoplasia, tyrosine kinase receptors, inversion, translocation, signaling pathway, proliferation, prognosis.
Corresponding Author: D.G. Tiniakos, MD PhD FRCPath, 75 Mikras Asias street, GR-115 27 Goudi, Athens, Greece • e-mail: dtiniak@med.uoa.gr
P.N. Singhellakis (1), F. Malandrinou (1), L. Mathiopoulou (1), C. Psarrou (1), E. Konstantellou (2)
DESCRIPTION:
AIM The available data about seasonal variations of vitamin D reserve (25(OH)D) are inconclusive, while those of the most active metabolite (1-25(OH)2D) are essentially absent.
Material-Method In randomly assigned 625 apparently healthy adults (18–85 yrs), 25(OH)D and 1-25(OH)2D (RIA), intact PTH (ECLIA), calcium, phosphorus and other biochemical indexes in blood (multianalyzer) were measured during an entire year.
Results Both 25(OH)D and 1-25(OH)2D concentrations presented a characteristic pattern, the lower mean value of March–May (lower values period) differed significantly (P<0.001) from the higher one of July–October (25(OH)D) and August–September (1-25(OH)2D) – higher values period. Furthermore, the percentage of vitamin D deficiency (25(OH)D < 22 ng/mL) –57.2% in the entire year– was higher (77.2%) in the lower values period –unexpectedly in all the <39 yr– but lower (35.1%) in the higher values period. The incidence of low 1-25(OH)2D values (<24.6 pg/mL) was 35.1% and 9.9% in the two periods, but higher in the >60 yr. Although intact PTH seasonal variations were not observed, a highly significant (P<0.001) negative linear correlation with 25(OH)D was present during the periods of the major changes.
Conclusions The late appearance of vitamin D seasonal variations and age should be considered to estimate 25(OH)D deficiency.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(1):60—68
Origin Center: (1) Department of Endocrinology, Metabolism and Diabetes Mellitus AΟΝΑ “Saint Savvas” Athens, (2) Hormonal Laboratory, Nikea General Hospital “Saint Panteleimon”, Nikaia, Piraeus, Greece
Keywords: Vitamin D (D), 1-25(OH)2D, 25(OH)D, seasonal variation, age group, PTH, temperate region (N. latitude 38°)
Corresponding Author: P.N. Singhellakis, 2 Grammou street, GR-172 34 Daphni-Hymittos, Athens, Greece • e-mail: p.singhellakis@gmail.com
Π. Αθανασίου
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Οι σπονδυλαρθρίτιδες είναι ομάδα νοσημάτων με κλινικές, ακτινολογικές και γενετικές ομοιότητες. Αν τα νοσήματα αυτά δεν διαγνωσθούν και θεραπευθούν εγκαίρως οδηγούν σε σημαντική νοσηρότητα. Ατυχώς, διάγνωση και εφαρμογή θεραπείας συχνά καθυστερούν. Η ASAS (Assessment of Spondyloarthritis International Society) ανέπτυξε νέα κριτήρια για την ταξινόμηση της αξονικής και περιφερικής σπονδυλαρθρίτιδας. Τα νέα αυτά κριτήρια εισάγουν την οντότητα της αξονικής σπονδυλαρθρίτιδας χωρίς ακτινολογικές αλλοιώσεις, δηλαδή, της σπονδυλαρθρίτιδας κατά την οποία δεν ανιχνεύεται ακτινολογικά ιερολαγονίτιδα. Τα νέα κριτήρια τυποποιήθηκαν με τον σκοπό να βελτιώσουν τον σχεδιασμό κλινικών δοκιμών και τελικά να οδηγήσουν σε έγκαιρη και αποτελεσματική διάγνωση και θεραπεία της σπονδυλαρθρίτιδας στην κλινική πράξη.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(2):91—99
Κέντρο Προέλευσης: Ρευματολογική Κλινική, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Άγιος Παύλος», Θεσσαλονίκη
Λέξεις Κλειδιά: Σπονδυλαρθρίτιδα, αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα, μη ακτινολογική αξονική σπονδυλαρθρίτιδα, ιερολαγονίτιδα, κριτήρια
Αλληλογραφία: Π. Αθανασίου, Εθνικής Αντιστάσεως 161, 551 34 Θεσσαλονίκη • e-mail: pathanassiou@yahoo.gr
Κ. Ντάλλες (1), Ι. Κώστογλου-Αθανασίου (2)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η καρκινογόνος δράση της ακτινοβολίας είναι γνωστή από πολλά χρόνια και η χρησιμοποίηση του ραδιενεργού ιωδίου-131 (131Ι) στη διάγνωση των παθήσεων του θυρεοειδούς και τη θεραπεία ασθενών με υπερθυρεοειδισμό και καρκίνο του θυρεοειδούς δημιούργησε το ερώτημα εάν μπορεί να προκαλέσει καρκίνο σε άλλα όργανα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο καρκίνος του θυρεοειδούς για τη θεραπεία του οποίου χορηγούνται μεγάλες δόσεις 131Ι. Δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς αυτό, αλλά οι περισσότερες εργασίες δείχνουν ότι υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης δεύτερου πρωτοπαθούς καρκίνου (ΔΠΚ). Ο κίνδυνος αυτός είναι μικρός και υπολογίζεται ότι είναι 20–30% μεγαλύτερος από τον αναμενόμενο στον γενικό πληθυσμό. Πιο συχνά παρουσιάζεται στα σημεία συγκέντρωσης του 131Ι που είναι οι σιελογόνοι αδένες και ο μυελός των οστών, καθώς επίσης στα σημεία απομάκρυνσής του από το σώμα που είναι η ουροποιητική και η πεπτική οδός. Εκ παραλλήλου, υπάρχουν ορισμένα ευρήματα που, χωρίς χορήγηση 131Ι, δείχνουν αύξηση του καρκίνου του θυρεοειδούς όταν υπάρχουν καρκίνοι σε άλλα όργανα και αντίστροφα. Δεν υπάρχει εξήγηση ως προς αυτό, αλλά μπορεί να οφείλεται σε γενετικούς, περιβαλλοντικούς και άλλους παράγοντες. Γενικά πάντως, ο μικρός κίνδυνος ανάπτυξης ΔΠΚ από τη χορήγηση 131Ι στον καρκίνο του θυρεοειδούς δεν αποτελεί αντένδειξη και πρέπει να συνιστάται αφού τα ευεργετικά του αποτελέσματα είναι σημαντικά, καθώς καταστρέφει τον θυρεοειδή, τις μεταστάσεις του και ελαττώνει τις υποτροπές της νόσου. Είναι απαραίτητο όμως να περιορίζεται στους ασθενείς εκείνους που αναμένονται κλινικά ευεργετήματα. Γενικά, οι γιατροί πρέπει να έχουν υπόψη τους την πιθανότητα ανάπτυξης δεύτερου πρωτοπαθούς καρκίνου στους ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς που έλαβαν 131Ι, αλλά και ότι χωρίς αυτό μπορεί να συνυπάρχει καρκίνος θυρεοειδούς με άλλους καρκίνους. Η χορήγηση 131Ι για τη θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού και τη διάγνωση νοσημάτων του θυρεοειδούς δεν φαίνεται να συνδέεται με την εμφάνιση δεύτερου πρωτοπαθούς καρκίνου.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(2):100—108
Κέντρο Προέλευσης: (1) Ιατρική Φυσική, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, (2) Ενδοκρινολογικό Τμήμα, ΓΝ Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο» ΕΕΣ, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Ραδιενεργό ιώδιο, καρκίνος θυρεοειδούς, υπερθυρεοειδισμός, δεύτερος πρωτοπαθής καρκίνος, λευχαιμία
Αλληλογραφία: I. Κώστογλου-Αθανασίου, Κορινθίας 7, 115 26 Αθήνα • e-mail: ikostoglouathanassiou@yahoo.gr
Π.Ν. Συγκελλάκης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
H ανεπάρκεια D (25(OH)D) αποτελεί παγκοσμίως συχνό πρόβλημα υγείας που επηρεάζει όχι μόνο το μυοσκελετικό σύστημα αλλά και πλήθος οξέων και χρονίων νοσημάτων. Όμως, η αξιολόγηση της συχνότητός της είναι δυσχερής, τόσο λόγω προβλημάτων εκτιμήσεως (διαφορετικές μέθοδοι μετρήσεως και κριτήρια ανεπάρκειας), όσο και πραγματικών (διαφορές κλίματος, συνθήκες διαβιώσεως, φυλή, ηλικία, άλλες ειδικές καταστάσεις). Οι υπάρχουσες μελέτες στη χώρα μας δείχνουν πως η ανεπάρκεια 25(OH)D είναι πολύ συχνή, αφού παρατηρείται στο 50% και πάνω των δραστήριων ενηλίκων και –λόγω των εποχικών διακυμάνσεων– είναι ακόμα συχνότερη την περίοδο Μαρτίου–Μαΐου και ιδιαίτερα στους νεότερους (<39 ετών) και τους ηλικιωμένους (100% και ∼80%, αντίστοιχα). Επιπλέον ομάδες υψηλού κινδύνου αποτελούν εξαιρετικά οι έγκυες (ανεπάρκεια στο 70–100%) λόγω και του διαφορετικού μεταβολισμού της D και υψηλοτέρων φυσιολογικών ορίων των μεταβολιτών 25(OH)D και 1–25(OH)2D, τα νεογνά, τα παιδιά και οι έφηβοι (ιδίως η ηλικιακή ομάδα των 15–18 ετών), καθώς –όπως αναφέρεται– οι εξ Ανατολών μετανάστες (περισσότερο οι μουσουλμάνες και ιδιαίτερα οι έγκυες). Το πολύ υψηλό ποσοστό ανεπάρκειας 25(OH)D στην Ελλάδα όπως –«παραδόξως»– και στις άλλες χώρες της Νοτίου, σε σχέση με εκείνες της Βορείου Ευρώπης, επιβάλλει την αναζήτηση και αντιμετώπισή της σε όλες τις ηλικίες και ιδιαίτερα στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(2):109—120
Κέντρο Προέλευσης: Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Ανεπάρκεια D (25(OH)D, 1–25 (OH)2D), εποχικές διακυμάνσεις, ηλικιακές ομάδες, ομάδες υψηλού κινδύνου (έγκυες, γαλουχούσες, νεογνά, μετανάστες), Ελλάδα, Ευρώπη, καρκίνος, αυτοάνοσα νοσήματα, ειδικές επιπλοκές (έγκυες, νεογνά)
Αλληλογραφία: Π.N. Συγκελλάκης, Γράμμου 2, 172 34 Δάφνη-Υμηττός, Αθήνα • e-mail: p.singhellakis@gmail.com
Ε. Φέσκου (1), Σ.Ε. Μαυρουδέας (2), Δ. Μαυρουδέας (1)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Οι αντιβιταμίνες Κ είναι χημικά παράγωγα της 4-υδροξυκουμαρίνης. Χρησιμοποιούνται για την πρόληψη και θεραπεία της θρομβοεμβολικής νόσου. Απορροφώνται από το έντερο, κυκλοφορούν στο πλάσμα και δρουν στο ήπαρ ανταγωνιζόμενα τη δράση της βιταμίνης Κ η οποία είναι απαραίτητη για τη βιολογική δραστηριότητα των παραγόντων ΙΙ,VI, IX, X και των φυσιολογικών ανασταλτών της πήξης C και S. O έλεγχος της αντιπηκτικής αγωγής πραγματοποιείται με τον προσδιορισμό του INR.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(2):121—127
Κέντρο Προέλευσης: (1) Αιματολογικό Εργαστήριο, Γενικό Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα, (2) Medical University, Sofia, Bulgaria
Λέξεις Κλειδιά: Βιταμίνη Κ, θρομβοεμβολική νόσος, κουμαρινικά αντιπηκτικά
Αλληλογραφία: Ε. Φέσκου Λεωφ. Αλεξάνδρας 171, 115 22 Αθήνα • e-mail: haematol-lab@agsavvas-hosp.gr
Μ. Σταματάκος (1), Κ. Ντζέρος (2), Σ. Σωτηριανάκος (3)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Τα εκκολπώματα του λεπτού εντέρου αποτελούν μια σχετικά σπάνια, συνήθως ασυμπτωματική νόσο, η οποία δεν απαιτεί θεραπεία. Ωστόσο, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς όταν εμφανίσουν συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι άτυπα, καθιστώντας τη διαχείρισή τους πρόκληση για τους κλινικούς γιατρούς. Τα περισσότερα εκκολπώματα του δωδεκαδακτύλου και του Meckel είναι ασυμπτωματικά, ενώ η πλειοψηφία των ασθενών με εντοπισμένη νόσο στη νήστιδα και τον ειλεό αναφέρει κυρίως κοιλιακή δυσφορία και πόνο. Τα ποσοστά προεγχειρητικής διάγνωσης είναι υψηλότερα για το δωδεκαδάκτυλο, όπου προτιμάται η χρήση του βαριούχου γεύματος, ενώ η τεχνική της εντερόκλυσης εφαρμόζεται ευρέως για τα εκκολπώματα της νήστιδας και του ειλεού και το σπινθηρογράφημα με ραδιενεργό Τεχνήτιο για το εκκόλπωμα του Meckel. Είναι γενικά αποδεκτό πως η τυχαία ανεύρεση ασυμπτωματικών εκκολπωμάτων κατά τη διάρκεια απεικονιστικών εξετάσεων ρουτίνας ή λαπαροσκόπησης δεν επιβάλλει την εκτομή τους. Για τους χειρουργούς αποτελούν σημαντική οντότητα λόγω του κινδύνου σοβαρών επιπλοκών που παρουσιάζουν και της άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης που απαιτείται σε αυτές τις περιπτώσεις.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(2):128—135
Κέντρο Προέλευσης: (1) Χειρουργική Κλινική, ΝΜ Μολάων, Γενικό Νοσοκομείο Λακωνίας, Λακωνία, (2) Κέντρο Υγείας Άστρους, Γενικό Παναρκαδικό Νοσοκομείο Τρίπολης, Αρκαδία, (3) Χειρουργική Κλινική, ΝΜ Σπάρτης, Γενικό Νοσοκομείο Λακωνίας, Λακωνία
Λέξεις Κλειδιά: Εκκολπώματα λεπτού εντέρου, κλινική εικόνα, επιπλοκές, θεραπεία
Αλληλογραφία: Μ. Σταματάκος, 230 55 Έλος, Δήμος Ευρώτα, Λακωνία • e-mail: mixalislak@gmail.com
Β. Μπενέτου (1), Χ.Μ. Καστορίνη (2), Κ. Μπελογιάννη (2), Κ. Ζώτα (2), Ε. Παπαδημητρίου (2), Ι. Σπυρίδης (2), Ρ. Κωστή (3), Δ. Παναγιωτάκος (4), Α. Λινού (1,2)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Εισαγωγή Η υψηλή πρόσληψη κόκκινου κρέατος, καθώς και επεξεργασμένου, έχει συσχετιστεί με αυξημένη επίπτωση χρονίων νοσημάτων. Διερευνήθηκε ο βαθμός και το επίπεδο τεκμηρίωσης της σχέσης αυτής προκειμένου να διατυπωθούν συστάσεις για τον γενικό, κατά τεκμήριο υγιή, ενήλικο πληθυσμό.
Υλικό-Μέθοδος Μελετήθηκε η σχέση της πρόσληψης κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος με τη στεφανιαία νόσο, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (ΑΕΕ), τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και τις κακοήθεις νεοπλασίες. Διενεργήθηκε διαβάθμιση της τεκμηρίωσης των σχέσεων αυτών και διαμορφώθηκαν συστάσεις συνεκτιμώντας επιπλέον παράγοντες.
Αποτελέσματα Υπάρχει ευρεία συμφωνία επιστημονικών δεδομένων ότι η υψηλότερη πρόσληψη επεξεργασμένου κρέατος σε σχέση με τη χαμηλότερη, σχετίζεται με αυξημένη επίπτωση στεφανιαίας νόσου, ΑΕΕ, σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και καρκίνου του παχέος εντέρου. Η υψηλή πρόσληψη κόκκινου κρέατος σε σχέση με τη χαμηλή σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου (ευρεία συμφωνία δεδομένων) και σακχαρώδους διαβήτη (συμφωνία πλειοψηφίας δεδομένων). Οι τελικές συστάσεις διαμορφώθηκαν στην πρόσληψη μέχρι μίας μερίδας κόκκινο κρέας την εβδομάδα και στην αποφυγή του επεξεργασμένου.
Συμπεράσματα Η σύσταση του περιορισμού της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος σε μία μερίδα την εβδομάδα και η αποφυγή του επεξεργασμένου κρέατος από τους ενήλικες στην Ελλάδα είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, συμβαδίζει με το πρότυπο της ελληνικής παραδοσιακής διατροφής και συνιστάται να ενθαρρυνθεί από όλους τους επαγγελματίες υγείας.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(2):136—154
Κέντρο Προέλευσης: (1) Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, (2) Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Prolepsis, Αθήνα, (3) Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλίας, Καρδίτσα, (4) Σχολή Επιστημών Υγείας & Αγωγής, Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Kρέας, κόκκινο κρέας, επεξεργασμένο κρέας, μερίδες, διατροφικές συστάσεις-οδηγίες, χρόνια νοσήματα, υγεία, ενήλικες, Ελλάδα
Αλληλογραφία: Β. Μπενέτου, Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μικράς Ασίας 75, 115 27 Γουδή, Αθήνα • e-mail: vbenetou@med.uoa.gr
P. Athanassiou
DESCRIPTION:
Spondyloarthritis refers to a group of disease entities with clinical, radiographic and genetic similarities. If spondyloarthritis is not diagnosed and treated early it can lead to significant morbidity. Unfortunately, diagnosis and therapy are frequently delayed. The Assessment of Spondyloarthritis International Society (ASAS) has developed new criteria for the classification of axial and peripheral spondyloarthritis. The new criteria implement the entity of non-radiographic axial spondyloarthritis, in which sacroiliitis is not detected radiologically. The new criteria were formulated with the aim to improve planning of clinical trials and ultimately to lead to early and effective diagnosis and treatment of spondyloarthritis.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(2):91—99
Origin Center: Reumatologic Department, “St. Paul” General Hospital of Thessaloniki, Thessaloniki, Greece
Keywords: Spondyloarthritis, ankylosing spondylitis, non-radiographic axial spondyloarthritis, sacroiliitis, criteria
Corresponding Author: P. Athanassiou, 161 Ethnikis Antistaseos street, GR-551 34 Thessaloniki, Greece • e-mail: pathanassiou@yahoo.gr
K. Ntalles (1), I. Kostoglou-Athanassiou (2)
DESCRIPTION:
The carcinogenic effect of radiation is known for a long time and the use of radioactive iodine-131 (131I) in the diagnosis of thyroid diseases and the treatment of hyperthyroidism and thyroid cancer has given rise to the question whether it can cause cancer in other organs. Thyroid cancer is of special interest as large doses of 131I are used for its treatment. There is no consensus over the matter, however, most authors agree that there exists a risk of second primary malignancy. The risk is small and it is calculated as 20–30% greater than that of the general population. Cancers most often appear in the sites of 131I concentration, namely the salivary glands and the bone marrow, as well as in the sites of 131I clearance from the body, namely the urinary and gastrointestinal tract. At the same time, it appears that there is an independent risk of thyroid cancer in patients having cancer in other organs and a risk of cancer in other organs in thyroid cancer patients. There is no explanation for this observation, and it may be caused by genetic, environmental and other factors. Overall, the small risk of a second primary cancer from 131I in thyroid cancer patients is not a contraindication and therapeutic 131I should be administered as its beneficial effects are significant since it destroys thyroid cancer, its metastases and decreases disease recurrence. It is, however, important that administration of 131I should be limited to patients where beneficial effects are awaited. Overall, physicians should bear in mind the possibility of the development of a second primary cancer in thyroid cancer patients after treatment with 131I, as well as the possibility of the coexistence of another cancer in thyroid cancer patients irrespective of 131I therapy. The administration of 131I for hyperthyroidism and diagnosis of thyroid diseases does not seem to be related to the appearance of second primary cancers.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(2):100—108
Origin Center: (1) Department of Medical Physics, Medical School, University of Athens, Athens, (2) Department of Endocrinology, General Hospital of Athens “Korgialenio-Benakio”, Red Cross Hospital, Athens, Greece
Keywords: Radioiodine, thyroid cancer, hyperthyroidism, second primary cancer, leukemia
Corresponding Author: I. Kostoglou-Athanassiou, 7 Korinthias street, GR-115 26 Athens, Greece • e-mail: ikostoglouathanassiou@yahoo.gr
P.N. Singhellakis
DESCRIPTION:
Vitamin D deficiency (25(OH)D) is a worldwide common health problem that affects not only musculoskeletal health but also a wide range of acute and chronic diseases. However, its incidence remains a subject of debate because of methological differences between the studies and many other influencing factors (climate, living habits, race, age and special conditions). The studies in Greece showed that over 50% of the active adults were 25(OH)D deficient and –because of seasonal variations– the D deficiency increases further during March-May especially in the age groups of younger (<39 years) and older (>60 years) to 100% and ∼80%, respectively. Furthermore, almost all the pregnant women were D deficient (70–100%), due –in addition– to the altered D metabolism and the higher normal values of 25(OH)D and 1–25(OH)2D in this condition. Other high risk groups included the neonates, the children and adolescents (particularly those of 15 to 18 years old) and –as reported– the immigrants from the East (especially the pregnant Moslems). The high prevalence of D deficiency in Greece, similar to that observed in Southern than in Northern Europe, makes necessary the estimation of 25(OH)D in all suspected subjects and especially those in the high risk groups.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(2):109—120
Origin Center: Medical School, University of Athens, Athens, Greece
Keywords: Vitamin D (25(OH)D, 1–25(OH)2D) deficiency, seasonal variations, age groups, high risk groups (pregnant and lactating women, neonates, immigrants), Greece, Europe, cancer, autoimmune disorders, special complications (pregnant women, neonates)
Corresponding Author: P.N. Singhellakis, 2 Grammou street, GR-172 34 Daphni-Hymittos, Athens, Greece • e-mail: p.singhellakis@gmail.com
E. Feskou (1), S.E. Mavroudeas (2), D. Mavroudeas (1)
DESCRIPTION:
The Antivitamins K are chemical derivatives of 4-hydroxycumarins. They are used in the prevention and treatment of thromboembolic disease. They are absorbed in the intestine, circulate in plasma and act in the liver. They compete the action of vitamin K which is essential for the biological activity of the factors II, VII, IX, X and the activity of natural inhibitors of coagulation C and S. International Normalized Ratio (INR) is used for the control of anticoagulant treatment of Antivitamins K.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(2):121—127
Origin Center: (1) Haematology Laboratory, “Agios Savvas” General Anticancer Oncolology Hospital of Athens, Athens, Greece, (2) Medical University, Sofia, Bulgaria
Keywords: Vitamin K, thromboembolic disease, coumarins (vitamin K antagonists)
Corresponding Author: E. Feskou, 171 Alexandras Ave., GR-115 22, Athens, Greece • e-mail: haematol-lab@agsavvas-hosp.gr
Μ. Stamatakos (1), K. Ntzeros (2), S. Sotirianakos (3)
DESCRIPTION:
Small bowel diverticula are usually asymptomatic and rare. However when they become symptomatic they may appear with no specific symptoms. The management of these rare conditions is a challenge for clinicians. Certainly a high index of suspicion for this often obscure disease is necessary. Patients with Meckel’s and duodenal diverticula are usually asymptomatic, while the majority of patients with jejunal and ileal diverticula present with abdominal discomfort and pain. The incidence of asymptomatic small bowel diverticula is difficult to ascertain. The pre-operative diagnostic rate is higher for duodenal diverticula. Barium meal is the preferred diagnostic method before surgery for duodenal diverticula, enteroclysis in jejunal and ileal diverticula and technetium-99m pertechnate scan for Meckel’s diverticulum. Asymptomatic non-Meckelian diverticula as an incidental finding on radiographic studies or at laparotomy usually do not need resection. Their importance is based on the fact that they carry the risk of serious complications. Surgical treatment is required for complications of small bowel diverticula and is recommended for refractory symptoms. With operative intervention the outcome is generally favourable.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(2):128—135
Origin Center: (1) Department of Surgery, Nursing Unit of Molaoi, General Hospital of Lakonia, Lakonia, (2) Medical Center of Astros, General Panarcadian Hospital of Tripolis, Arcadia, (3) Department of Surgery, Nursing Unit of Sparti, General Hospital of Lakonia, Lakonia, Greece
Keywords: Small intestine diverticulum, symptoms, complications, treatment
Corresponding Author: D. Stamatakos, GR-230 55 Elos, Dimos Eurota, Lakonia, Greece • e-mail: mixalislak@gmail.com
V. Benetou (1), Ch.M. Kastorini (2), K. Belogianni (2), D. Zota (2), E. Papadimitriou (2), I. Spiridis (2), R. Kosti (3), D. Panagiotakos (4), A. Linos (1,2)
DESCRIPTION:
Introduction High intake of red and processed meat has been associated with detrimental effects on health. The level of scientific evidence supporting these associations needs to be investigated in order to formulate dietary guidelines for the general adult population.
Material-Method The association between consumption of red and processed meat and incidence of coronary heart disease, stroke, type 2 diabetes mellitus and cancer was investigated and the evidence was graded. Quantitative and qualitative guidelines were subsequently developed after considering several other factors.
Results There is general agreement that the highest intake of processed meat compared to the lowest is associated with increased risk of coronary heart disease, stroke, type 2 diabetes and colorectal cancer. High intake of red meat compared to lower intake is associated with increased risk of colorectal cancer (general agreement) and type 2 diabetes (majority of the evidence). The final recommendations were set to consume maximum one serving of red meat per week and to avoid processed meat.
Conclusions The limitation of red meat consumption to one serving weekly and the avoidance of processed meat for adults living in Greece, is based on sound evidence, is consistent with the traditional Greek dietary pattern and should be encouraged by all health professionals.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(2):136—154
Origin Center: (1) Department of Hygiene, Epidemiology & Medical Statistics, School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, (2) Institute of Preventive Medicine, Environmental and Occupational Health, Prolepsis, Athens, (3) Department of Nutrition and Dietetics, University of Applied Sciences of Thessaly, TEI of Thessaly, Karditsa, (4) School of Health Science and Education, Department of Nutrition and Dietetics, Harokopio University, Athens, Greece
Keywords: Μeat, red meat, processed meat, servings, dietary guidelines, chronic diseases, health, adults, Greece
Corresponding Author: V. Benetou, Department of Hygiene, Epidemiology & Medical Statistics, School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, 75 Mikras Asias street, GR-115 27 Goudi, Athens, Greece • e-mail: vbenetou@med.uoa.gr
Χρ. Γρηγορέας, Δ. Παπαθανασίου, Κ. Πεταλάς, Δ. Βούρδας
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Πρόσφατα το Omalizumab, ένα ανασυνδυασμένο, εξανθρωποποιημένο μονοκλωνικό αντίσωμα κατά της IgE, εκτός από τη χρήση του στο σοβαρό αλλεργικό άσθμα, έλαβε έγκριση για χορήγηση σε ασθενείς με Χρόνια Αυθόρμητη Κνίδωση (ΧΑΚ) οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στη χορήγηση Η1-αντιισταμινικών. Σε μεγάλες τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες κλινικές μελέτες (RCTs) διαπιστώθηκε ότι η προσθήκη του Omalizumab ελαττώνει σημαντικά και ταχέως τον κνησμό και τους πομφούς, ενώ είναι ασφαλές και ικανοποιητικά ανεκτό. Τα νεότερα ή β-γενεάς Η1-αντιισταμινικά αποτελούν φάρμακα πρώτης επιλογής για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων σε ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργική επιπεφυκίτιδα και κνίδωση (οξεία και χρόνια). Η Bilastine είναι το πλέον πρόσφατο νεότερο Η1-αντιισταμινικό, το οποίο σε μεγάλες RCTs διαπιστώθηκε ότι είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση όλων των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας/επιπεφυκίτιδας και της ΧΑΚ, ενώ βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η Bilastine είναι ασφαλής διότι δεν προκαλεί υπνηλία-καταστολή και άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες από το ΚΝΣ, ενώ στερείται καρδιοτοξικότητας και δεν αλληλοεπιδρά με άλλα φάρμακα. Ο σταθερός συνδυασμός Fluticasone Furoate/Vilanterol (FF/VI) σε εισπνοές είναι ένας νέος συνδυασμός εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς με Β2-αδρενεργικό αγωνιστή παρατεταμένης δράσης (ICS/LABA) που πρόσφατα εγκρίθηκε για χρήση και στο άσθμα. Ο συνδυασμός FF/VI είναι ικανοποιητικά ανεκτός, οι ανεπιθύμητες ενέργειες δεν είναι σοβαρές, ενώ η χρήση μία φορά/ημέρα ενισχύει τη συμμόρφωση των ασθενών.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(3–4):167—173
Κέντρο Προέλευσης: Αλλεργιολογικό Τμήμα, 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας (251 ΓΝΑ), Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Omalizumab, χρόνια αυθόρμητη κνίδωση, Η1-αντιισταμινικά, bilastine, άσθμα, εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή/Β2-αγωνιστές παρατεταμένης δράσης, fluticasone furoate/vilanterol
Αλληλογραφία: Χρ. Γρηγορέας, Μενάνδρου 27 Χαλάνδρι, 152 38, Αθήνα • e-mail: chrgrigoreas@gmail.com
Θ. Οικονόμου (1), Κ. Τζιόμαλος (2), Χρ. Πιπιλή (3), Ευ. Χολόγκιτας (1)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η παρούσα ανασκόπηση επικαιροποιεί τα δεδομένα διαχείρισης ασθενών ειδικών πληθυσμιακών ομάδων με Χρόνια Ηπατίτιδα Β (ΧΗΒ) με τη χρήση νουκλεοσ(τ)ιδικών αναλόγων (ΝΑ). Η εντεκαβίρη (ETV) και η τενοφοβίρη (TDF) προτείνονται σε ασθενείς με μη αντιρροπούμενη HBV κίρρωση. Ο συνδυασμός ανοσοσφαιρίνης κατά του HBV με ΝΑ προφυλάσσει από υποτροπή του HBV μετά τη μεταμόσχευση ήπατος. Η TDF προτείνεται για αιμοκαθαιρόμενους και ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο με αντίσταση στα νουκλεοσιδικά ανάλογα. Η ETV και η τελμπιβουδίνη συστήνονται για λήπτες νεφρικού μοσχεύματος χωρίς αντίσταση στα νουκλεοσιδικά ανάλογα και λήπτες με χαμηλά επίπεδα ιαιμίας, αντιστοίχως. Υποψήφιοι λήπτες θετικοί στο επιφανειακό αντιγόνο της ηπατίτιδας Β (HΒsAg) πρέπει να θεραπεύονται με ΝΑ πριν τη νεφρική μεταμόσχευση. Η συμβατική ιντερφερόνη ή τα ΝΑ μπορούν υπό προϋποθέσεις να χορηγηθούν και σε παιδιά. Οι εγκυμονούσες με υψηλό κίνδυνο για περιγεννητική μετάδοση μπορούν να αντιμετωπιστούν με λαμιβουδίνη, τελμπιβουδίνη ή TDF στο τελευταίο τρίμηνο της κύησης. Οι HBsAg θετικοί ασθενείς υπό ανοσοκατασταλτική αγωγή θα πρέπει να λαμβάνουν προληπτικά ΝΑ μέχρι και 12 μήνες μετά τη διακοπή αυτής. Για τους HBsAg αρνητικούς, anti-HBc θετικούς ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, ωστόσο προφύλαξη έναντι του HBV δικαιολογείται σε ασθενείς με αιματολογικά νοσήματα ή/και αυτούς που λαμβάνουν αγωγή με ριτουξιμάμπη.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(3–4):174—186
Κέντρο Προέλευσης: (1) Δ΄ Παθολογική Κλινική, ΑΠΘ, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, (2) Α΄ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη, (3) Νεφρολογική Κλινική, Λαϊκή Μέριμνα, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Ηπατίτιδα Β, αντι-ιική θεραπεία, εντεκαβίρη, τενοφοβίρη, τελμπιβουδίνη
Αλληλογραφία: Ευ. Χολόγκιτας, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο, Κωνσταντινουπόλεως 49, 546 42 Θεσσαλονίκη • e-mail: cholongitas@yahoo.gr
K. Μπελογιάννη (1), Χρ.Μ. Καστορίνη (1), K. Ζώτα (1), I. Σπυρίδης (1), E. Παπαδημητρίου (1), Ρ. Κωστή (2), A. Σαμαρά (3), I. Αλαμάνος (4), Γ. Δεδούσης (5), Ι. Καραϊτιανός (6), Δ. Λινός (7), Ευ. Μαγκλάρα-Κατσιλάμπρου (8), Α. Πανταζοπούλου-Φωτεινέα (9), Ευ. Πολυχρονόπουλος (5), Π. Σουρτζή (10), Ευ. Φουσέκη (11), Θ. Ψαλτοπούλου (7), Β. Μπενέτου (12), Ε. Ριζά (12), Α. Λινού (1,12)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
ΣΚΟΠΟΣ Η δημιουργία διατροφικών οδηγιών σε επίπεδο τροφίμων για τα ηλικιωμένα άτομα είναι σημαντική για τη διατήρηση και προαγωγή της υγείας.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Μελετήθηκε η σχέση της διατροφής με την υγεία, οι μεταβολές του οργανισμού που σχετίζονται με τη γήρανση και επηρεάζουν τη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα, οι ανάγκες σε επίπεδο ενέργειας και θρεπτικών συστατικών και οι υφιστάμενες συστάσεις διεθνών οργανισμών και χωρών για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Εξετάστηκαν επίσης οι διατροφικές συνήθειες των ηλικιωμένων ατόμων στην Ελλάδα.
Αποτελέσματα Συνεκτιμώντας τα ευρήματα και τις ευεργετικές επιδράσεις της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής στην υγεία σε συνδυασμό με τη διαθεσιμότητα των τροφίμων και τις διατροφικές συνήθειες των ηλικιωμένων, οι τελικές συστάσεις διαμορφώθηκαν ως εξής: 4 μερίδες/ημέρα λαχανικά, 3 μερίδες/ημέρα φρούτα, 3 μερίδες/ημέρα γαλακτοκομικά, 5–7 μερίδες/ημέρα δημητριακά, 3–5 μερίδες/ημέρα προστιθέμενα λίπη και έλαια, 2–3 μερίδες/εβδομάδα κρέας, 2–3 μερίδες/εβδομάδα ψάρια, έως 4 αυγά/εβδομάδα και ≥3 μερίδες/εβδομάδα όσπρια. Σημαντική είναι, επίσης, η επαρκής πρόσληψη υγρών, η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους και η εκπόνηση καθημερινής σωματικής δραστηριότητας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ο ρόλος της διατροφής στη διατήρηση και προαγωγή της υγείας είναι καθοριστικός για τα ηλικιωμένα άτομα. Είναι σημαντικό, οι επαγγελματίες υγείας να ενθαρρύνουν την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών και καθημερινής σωματικής δραστηριότητας στα άτομα αυτά.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(3–4):187—214
Κέντρο Προέλευσης: (1) Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Prolepsis, Αθήνα, (2) Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλίας, Καρδίτσα, (3) Unit for Health Promotion Research, University of Southern Denmark, Esbjerg, Denmark, (4) Ινστιτούτο Επιδημιολογίας, Προληπτικής Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας, Κέρκυρα, (5) Σχολή Επιστημών Υγείας & Αγωγής, Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα, (6) Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Χειρουργική Κλινική Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», (7) Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα, (8) Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, (9) Ιατρός Δημόσιας Υγείας-Ιατρός Εργασίας, Τέως Γενική Διευθύντρια Δημόσιας Υγείας Υπουργείου Υγείας, (10) Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, (11) Πρώην Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, (12) Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Διατροφικές συστάσεις-οδηγίες, ηλικιωμένα άτομα, υγεία, ομάδες τροφίμων, μερίδες, θρεπτικά συστατικά, σωματική δραστηριότητα, ευπαθείς ηλικιωμένοι
Αλληλογραφία: Α. Λινού, Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μικράς Ασίας 75, 115 27 Γουδή • e-mail: alinos@med.uoa.gr
Π. Σούκουλη (1), Χρ. Αλεξανδρόπουλος (2), Δ. Κατσιαμάνης (1), Β. Γιακίμοβα (1)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Το «σατιρίζειν», αναφέρει ο Αριστοφάνης, είναι δύσκολο και σοβαρό έργο και γι’ αυτόν τον λόγο δεν μπορεί να τo χρησιμοποιήσει ο καθείς: «αλλά νομίζων/κωμωδοδιδασκαλίαν είναι χαλεπώτατον έργον απάντων/πολλών γάρ δη πειρασάντων αυτήν ολίγοις χαρίσασθαι». Μεγάλοι ζωγράφοι χρησιμοποίησαν τη σάτιρα στο έργο τους με αυτόν τον τρόπο της κοινωνικής κριτικής και έκφρασης της κοινής γνώμης έναντι της πολιτικής εξουσίας, της θρησκευτικής ιεραρχίας και μεταξύ άλλων και ορισμένων επαγγελματικών τάξεων. Χρησιμοποιώντας ως υλικό έργα γνωστών ζωγράφων και ανατρέχοντας στη σύγχρονη βιβλιογραφία, παρουσιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο η τέχνη διακωμωδεί τις υπερβολές ή την ανεπάρκεια της ιατρικής επιστήμης κατά το πέρασμα των αιώνων. Υπάρχει μια μακροσκελής λίστα σατιρικών ζωγράφων που ξεκίνησε με το Χόγκαρθ στην Αγγλία του 17ου αιώνα και συνεχίστηκε με δεξιοτέχνες καλλιτέχνες όπως ο James Gillray, προσεγγίζοντας τον 20ό αιώνα με τον Jose Perez ως κύριο αντιπρόσωπο. Στα έργα αυτών των καλλιτεχνών διακωμωδούνται ιατρικές πρακτικές όπως το κλύσμα, η αφαίμαξη, τα καθαρτικά όπως και οι ιατρικές ειδικότητες. Αντίστοιχα διακωμωδείται η αδύναμη και ανθρώπινη φύση του ιατρού, που πολλές φορές καλύπτει την επιστημονική του ανεπάρκεια πίσω από τη σοβαροφάνεια, εκμεταλλεύεται τη θέση ισχύος του για να ερωτοτροπεί με τις νεότερες ασθενείς ή συνοδούς ή χρησιμοποιεί την επιστήμη του ως μέσο πλουτισμού.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(3–4):215—222
Κέντρο Προέλευσης: (1) ΚΥ Πύλης-Τρικάλων, (2) Ορθοπαιδική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων, Τρίκαλα
Λέξεις Κλειδιά: Iατρική, τέχνη, σάτιρα
Αλληλογραφία: Π. Σούκουλη, Κεφαλληνίας-Πλατεία Αργύρη, 421 00 Τρίκαλα • e-mail: soukouli3@yahoo.gr
Γ.Α. Ρηγάτος
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Σε παλαιό κείμενο «δημοσιογραφικής λογοτεχνίας» (1924) του συγγραφέα Δημητρίου Λαμπίκη (1889–1956) καταγράφονται οι αντιλήψεις και οι προκαταλήψεις των ανθρώπων της εποχής σχετικά με τη φυματίωση. Περιγράφονται οι συνθήκες υγιεινής και πώς αυτές συμβάλλουν στην εξάπλωση του νοσήματος, η θνησιμότητα, οι δυνατότητες και οι αδυναμίες περίθαλψης κ.λπ. Ειδικές αναφορές γίνονται στο «Φθισιατρείο» που είχε ιδρυθεί από τη Σοφία Σλίμαν με την επωνυμία «Σωτηρία». Αρκετά κεφάλαια αναφέρονται στη ζωή στο Σανατόριο, στην οργάνωση της καθημερινότητας, στη σίτιση, στις πνευματικές και καλλιτεχνικές αναζητήσεις. Ειδικές αναφορές γίνονται για την ανάπτυξη ερωτικών δεσμών μεταξύ ασθενών ενώ σχολιάζονται και φιλολογικές-λογοτεχνικές καταγραφές του ελλαδικού χώρου κατ’ αναλογία και προς ανάλογες ξένων συγγραφέων.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(3–4):223—230
Κέντρο Προέλευσης: Συγγραφέας
Λέξεις Κλειδιά: Φυματίωση, σανατόριο «Σωτηρία», Δημήτριος Λαμπίκης (συγγραφέας), λογοτεχνία της φυματίωσης
Αλληλογραφία: Γ.Α. Ρηγάτος, Φιλονόης 5, 157 73 Ζωγράφου, Αθήνα• e-mail: rigmar@otenet.gr, www.rigatosmedculture.gr
Ch. Grigoreas, D. Papathanasiou, K. Petalas, D. Vourdas
DESCRIPTION:
Recently the efficacy of Omalizumab in patients with chronic spontaneous urticaria refractory to H1-antihistamines, has been supported by several randomized controlled trials (RCTs). In patients with chronic spontaneous urticaria, Omalizumab decreased urticarial scores significantly and improvement in symptoms occurred in many patients after only one dose. Second-generation H1-antihistamines remain first-line medications in the treatment of allergic rhinitis, allergic conjunctivitis and urticaria (acute and chronic). In allergic rhinitis/conjunctivitis treatment, a number of large RCTs documented the efficacy of Bilastine, as assessed by improved of all nasal/ocullar symptoms and quality of life. Also, in chronic urticaria bilastine was effective in managing symptoms and improving quality of life. Concerning safety and tolerability the profile of bilastine is very similar to placebo. No cardiotoxic effects have been observed and the adverse effects on Central Nervous System are insignificant. The combined Inhaled Corticosteroids (ICS)/long-Acting B2 Agonists (LABA) powder inhaler Fluticasone Furoate (FF)/Vilanterol (VI) is one of the new agents, which was recently approved as a maintenance therapy for persistent asthma. The combination of FF/VI at the dose of 100/25 μg or 200/25 μg once-daily improves pulmonary function and reduces the frequency of asthma exacerbations. It is also well tolerated, with limited clinically significant adverse events.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(3–4):167—173
Origin Center: Department of Allergology, 251 General Air Force Hospital, Athens, Greece
Keywords: Omalizumab, chronic spontaneous urticaria, H1-antihistamines, bilastine, asthma, inhaled corticosteroid/long acting B2 agonist, fluticasone furoate/vilanterol
Corresponding Author: Ch. Grigoreas, 27 Menandrou street, GR-152 38 Chalandri, Athens, Greece • e-mail: chrgrigoreas@gmail.com
Th. Oikonomou (1), K. Tziomalos (2), Chr. Pipili (3), Ev. Cholongitas (1)
DESCRIPTION:
This review updates issues related to the management of Chronic Hepatitis B (CHB) patients included in special populations with Nucleos(t)ide Analogs (NA). Entecavir (ETV) and tenofovir (TDF) are recommended in patients with HBV decompensated cirrhosis. The combination of HBV immunoglobulin and NA is considered the standard of care for prophylaxis against HBV recurrence after liver transplantation. TDF is suggested for hemodialysis patients and in patients with chronic kidney disease with nucleoside resistance. ETV and telbivudine are the preferred options in naïve renal transplant recipients and with low viremia levels, respectively. All hepatitis B surface antigen (HBsAg)-positive candidates should be treated with NAs before renal transplantation. Conventional interferon or NAs can also be used in children, on the basis of well-established therapeutic indication. Pregnant women at high risk of perinatal transmission could be treated with lamivudine, telbivudine or TDF in the last trimester of pregnancy. HBsAg-positive patients under immunosuppression should receive NA pre-emptively up to 12 months after its cessation. In HBsAg negative, anti-HBc positive patients under immunosuppression, further studies are needed to form a final conclusion, however it seems that anti-HBV prophylaxis is justified in such patients with hematological diseases and/or for those receiving rituximab-containing regimens.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(3–4):174—186
Origin Center: (1) 4th Department of Internal Medicine, Medical School of Aristotle University, Hippokration General Hospital of Thessaloniki, (2) 1st Propedeutic Department of Internal Medicine, Medical School, Aristotle University of Thessaloniki, AHEPA Hospital, (3) Department of Nephrology, Laiki Merimna, Athens, Greece
Keywords: Hepatitis B, antiviral therapy, entecavir, tenofovir, telbivudine
Corresponding Author: Ev. Cholongitas, Hippokration General Hospital of Thessaloniki, 49 Konstantinopoleos street, GR-546 42 Thessaloniki, Greece • e-mail: cholongitas@yahoo.gr
K. Belogianni (1), Xr.M. Kastorini (1), K. Zota (1), I. Spyridis (1), E. Papadimitriou (1), R. Kosti (2), A. Samara (3), I. Alamanos (4), G. Dedousis (5), I. Karaitianos (6), D. Linos (7), Ev. Magklara-Katsilambrou (8), A. Pantazopoulou-Foteinea (9), Ev. Polychronopoulos (5), P. Sourtzi (10), Eu. Fouseki (11), Th. Psaltopoulou (7), V. Benetou (12), Ε. Riza (12), A. Linos (1,12)
DESCRIPTION:
AIM The development of food-based dietary guidelines for people 65 years and older is important for maintaining and promoting their health.
Material-Method Diet-health relationship, the age-related physiological changes that affect diet and physical activity, energy and nutrient requirements and existing dietary guidelines from international organizations and countries for people 65 years and older were investigated. Dietary habits of the Greek elderly population were also studied.
Results Based on the results of the study and considering the beneficial effects of the traditional Greek diet for health, the food availability and the dietary habits of the population, dietary guidelines were formulated as follows: 4 servings/day of vegetables, 3 servings/day of fruits, 3 servings/day of dairies, 5–7 servings/day of cereals, 3–5 servings/day of added fats and oils, 2–3 servings/week of meat, 2–3 servings/week of fish, up to 4 eggs/week and ≥3 servings/week of legumes. Adequate intake of fluids, maintenance of a healthy body weight and regular physical activity are also important.
Results The impact of a healthy diet and regular physical activity on health and well-being of the older population is indisputable. Health professionals should encourage the adoption of healthy diet and regular physical activity in this population.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(3–4):187—214
Origin Center: (1) Institute of Preventive Medicine, Environmental and Occupational Health, Prolepsis, Athens, (2) Department of Nutrition and Dietetics, University of Applied Sciences of Thessaly, TEI of Thessaly, Karditsa, (3) Unit for Health Promotion Research, University of Southern Denmark, Esbjerg, Denmark, 4Institute of Epidemiology, Preventive Medicine and Public Health, Corfu, (5) School of Health Science and Education, Department of Nutrition and Dietetics, Harokopio University, Athens, (6) School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, Surgical Department, “Agios Savvas” Regional Cancer Hospital, (7) School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, (8) Clinical Dietician, Nutritionist, (9) Public Health Professional, Occupational Physician, Former General Director of the Department of Public Health, Ministry of Health, (10) Faculty of Nursing, University of Athens, Athens, (11) Former Advisor for National Secondary School Education, (12) Department of Hygiene, Epidemiology & Medical Statistics, School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, Athens, Greece
Keywords: Dietary recommendations, food-based guidelines, older people-elderly, health, food groups, servings, nutrients, physical activity, frail elderly
Corresponding Author: A. Linos, Department of Hygiene, Epidemiology & Medical Statistics, School of Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, 75 Mikras Asias street, GR-115 27 Goudi, Athens, Greece • e-mail: alinos@med.uoa.gr
P. Soukouli (1), Chr. Alexandropoulos (2), D. Katsiamanis (1), V. Giakimova (1)
DESCRIPTION:
“Satirizing”, Aristotle says, is a difficult and serious task and for this reason not anyone can use it: “but I think comedy is the most difficult task of all/ because although many tackled it, only few succeeded”. Great painters during the centuries used satire in their work in exactly this way of social criticism and expression of the public opinion towards the political regime, the religious hierarchy, and among others certain professions. Using works of famous artists and looking at modern bibliography, we present the way in which art mocks the exaggerations or the inefficiency of medical science through ages. There is a long list of satirical painters starting with Hogarth in 17th century England and continuing with skillful artists such as James Gillary, reaching the 20th century with Jose Perez. These artists’ work mocks, well meaning most of the times, medical practices such as enema, blood letting, purgatives as well as medical specialties. In the same way it mocks the doctor’s weak and human nature, which often hides his scientific inefficiency behind pomposity, takes advantage of his power to flirt with younger patients or attendants or uses his science as a means to accrue wealth.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(3–4):215—222
Origin Center: (1) Health Center of Pyli-Trikala, (20 Orthopedic Clinic, General Hospital of Trikala, Trikala, Greece
Keywords: Medicine, art, satire
Corresponding Author: P. Soukouli, Kefallinias-Plateia Argyri, GR-421 00 Trikala, Greece • e-mail: soukouli3@yahoo.gr
G.A. Rigatos
DESCRIPTION:
A novel of journalistic interest by the writer Dimitrios Lambikis (1889–1956) published in 1924 is presented. Common believes and prejudices of that time concerning tuberculosis are recorded. Sanitary conditions and how they contribute to spreading of the disease, mortality, possibilities and failings of hospitalization are described. The sanatorium “Sotiria” founded by Sophia Schlieman is mentioned in particular. In several chapters everyday life in the sanatorium is reported, how it was organized, how food was supplied and how intellectual and cultural interests were pursued by its inhabitants. Love affairs among patients are especially described. Similar descriptions in Greek and international literature are discussed.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(3–4):223—230
Origin Center: Literary writer
Keywords: Tuberculosis, the sanatorium “Sotiria”, Lambikis Dimitrios (writer), literature on tuberculosis
Corresponding Author: G.A. Rigatos, 5 Filonois street, GR-157 73 Zografou, Athens, Greece • e-mail: rigmar@otenet.gr, www.rigatosmedculture.gr
Π. Αθανασίου
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ) είναι συστηματική, φλεγμονώδης, αυτοάνοση νόσος που επηρεάζει την ποιότητα ζωής και εάν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μπορεί να προκαλέσει αναπηρία. Η αντιμετώπιση της ΡΑ βασίζεται σήμερα σε δύο αρχές, την αρχή της πρώιμης έναρξης της θεραπευτικής αγωγής και την αρχή της θεραπείας με σκοπό την ύφεση των συμπτωμάτων και σημείων της νόσου-treat to target. Η αντιμετώπιση σκοπό έχει την ύφεση των σημείων και συμπτωμάτων της νόσου, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την πρόληψη της αναπηρίας. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα για την αντιμετώπιση της ΡΑ είναι τα τροποποιητικά της νόσου φάρμακα, οι βιολογικοί παράγοντες και τα κορτικοστεροειδή. Τα τροποποιητικά της νόσου φάρμακα είναι η μεθοτρεξάτη, η σουλφασαλαζίνη, η λεφλουνομίδη, η κυκλοσπορίνη, η υδροξυχλωροκίνη και η αζαθειοπρίνη. Οι βιολογικοί παράγοντες που χρησιμοποιούνται για τη ΡΑ είναι οι αντι-TNFα παράγοντες και αυτοί με διαφορετικό τρόπο δράσης. Οι αντι-TNFα παράγοντες είναι η ινφλιξιμάμπη, η ετανερσέπτη, η ανταλιμουμάμπη, η σερτολιτσουμάμπη, η γκολιμουμάμπη και η ινφλιξιμάμπη-dyyb ή CT-P13, βιοομοειδές της ινφλιξιμάμπης. Οι βιολογικοί παράγοντες με διαφορετικό τρόπο δράσης είναι η ριτουξιμάμπη, το anakinra, η αμπατασέπτη, η τοσιλιτσουμάμπη και η τοφασιτινίμπη. Όλοι οι βιολογικοί παράγοντες έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα. Σήμερα η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ύφεση της νόσου, οπότε και μπορεί να γίνει ελάττωση της δόσης ή διακοπή της αγωγής με ταυτόχρονη μακροχρόνια παρακολούθηση, καθώς είναι δυνατόν να παρατηρηθεί υποτροπή. Η επαναχορήγηση των φαρμάκων είναι αποτελεσματική.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(5–6):243—251
Κέντρο Προέλευσης: Ρευματολογική Κλινική, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Άγιος Παύλος», Θεσσαλονίκη
Λέξεις Κλειδιά: Ρευματοειδής αρθρίτιδα, τροποποιητικά της νόσου φάρμακα, βιολογικοί παράγοντες, κορτικοστεροειδή
Αλληλογραφία: Π. Αθανασίου, Εθνικής Αντιστάσεως 161, 551 34 Θεσσαλονίκη • e-mail: pathanassiou@yahoo.gr
Κ.Η. Κοσμάς (1), E. DeJesus (2), D. Rosario (3), C. Arjona (3), Χ. Τσομίδου (4)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Πολλές κλινικές μελέτες κατά την τελευταία 20ετία έχουν δείξει ότι η μείωση της LDL-χοληστερόλης οδηγεί στην ελάττωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων. Επιπλέον, φαίνεται σαφώς ότι όσο χαμηλότερα καθίστανται τα επίπεδα της LDL-χοληστερόλης, τόσο μεγαλύτερη είναι η μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας. Οι στατίνες αποτελούν σήμερα την κύρια και πλέον αποτελεσματική θεραπεία για τη μείωση της LDL-χοληστερόλης. Παρά ταύτα, σε πολλούς ασθενείς δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν τα επιθυμητά επίπεδα LDL-χοληστερόλης παρά την χρήση της μεγίστης ανεκτής δόσεως στατινών, ενώ άλλοι παρουσιάζουν δυσανεξία προς τις στατίνες λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών και κυρίως μυαλγιών. Δυστυχώς, μέχρι πρόσφατα, η αποτελεσματικότητα των άλλων φαρμάκων των χορηγουμένων για τη μείωση της LDL-χοληστερόλης (πλην στατινών) ήταν περιορισμένη και η επιτυγχανομένη μείωση της LDL-χοληστερόλης δεν υπερέβαινε το 20%. Οι αναστολείς της PCSK9 είναι μια νέα κατηγορία φαρμάκων που οδηγούν σε σημαντική μείωση της LDL-χοληστερόλης με ευνοϊκή επίδραση και στις άλλες λιπιδικές παραμέτρους. Η παρούσα ανασκόπηση σκοπό έχει την παρουσίαση των κλινικών και επιστημονικών δεδομένων των αφορώντων στην αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της χορηγήσεως των αναστολέων της PCSK9 σε ασθενείς με υπερχοληστερολαιμία.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(5–6):252—256
Κέντρο Προέλευσης: (1) Τμήμα Καρδιολογίας, Ιατρικό Κέντρο Mount Sinai, Νέα Υόρκη, (2) Τμήμα Παθολογίας, Νοσοκομείο Bronx-Lebanon, Bronx, Νέα Υόρκη, (3) Καρδιολογική Κλινική, Cardiology Unlimited, PC, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ, (4) Γενική Κλινική Πειραιώς «Ιπποκράτης», Πειραιάς
Λέξεις Κλειδιά: LDL-χοληστερόλη, υπερχοληστερολαιμία, καρδιαγγειακή νόσος, στατίνες, αναστολείς PCSK9
Αλληλογραφία: Κ.Η. Κοσμάς, 168–24 Powells Cove Blvd, Beechhurst, NY 11357, USA • e-mail: cekosmas1@gmail.com
Ε. Φέσκου (1), Σ.Ε. Μαυρουδέας (2), Δ. Μαυρουδέας (1)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η ηπαρίνη είναι βλεννοπολυσακχαρίτης. Συνίσταται από εναλλασσόμενες ομάδες θειωμένης Ν-ακετυλο-γλυκοσαμίνης και D-γλυκουρονικού οξέος. Συντίθεται στα σιτευτικά κύτταρα (must cells) και στα βασεόφιλα κοκκιοκύτταρα των ιστών. Το μοριακό της βάρος ποικίλει ανάλογα με τον βαθμό πολυμερισμού της. Δεν περνά τον πλακούντα. Διακρίνεται στην κλασική ηπαρίνη και στις χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνες. Χρησιμοποιούνται για την πρόληψη και θεραπεία της θρομβοεμβολικής νόσου, τη θεραπεία οξέων στεφανιαίων συνδρόμων, την πρόληψη και θεραπεία εγκεφαλικών επεισοδίων εμβολικού τύπου και τη θεραπεία αρτηριακών περιφερικών εμβολών. Όλες οι ηπαρίνες χορηγούνται παρεντερικώς, ενδοφλεβίως (IV) ή υποδορίως (SC). Η αποβολή τους γίνεται είτε από το ΔΕΣ είτε από τους νεφρούς. Η κλασική ηπαρίνη ελέγχεται με τον προσδιορισμό του APTT ενώ οι χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνες με τον προσδιορισμό της αντι-Χα δράσης τους. Ως αντίδοτο χρησιμοποιείται η θειική πρωταμίνη. Η χορήγηση ηπαρίνης συνοδεύεται από την εμφάνιση επιπλοκών με κυριότερη την επαγόμενη από την ηπαρίνη θρομβοπενία (HIT).
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(5–6):257—266
Κέντρο Προέλευσης: (1) Αιματολογικό Εργαστήριο, Γενικό Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα, (2) Medical University, Sofia, Bulgaria
Λέξεις Κλειδιά: Κλασική ηπαρίνη, χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνες, θρομβοεμβολική νόσος, θρομβοπενία επαγόμενη από την ηπαρίνη (HIT)
Αλληλογραφία: Ε. Φέσκου, Λεωφ. Αλεξάνδρας 171, 115 22 Αθήνα • e-mail: haematol-lab@agsavvas-hosp.gr
Κ. Ντζέρος (1), Α. Μητσάκου (2), Μ. Σταματάκος (3)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Ο χρόνιος μετεγχειρητικός πόνος αποτελεί μια απώτερη επιπλοκή αρκετών επεμβάσεων που δεν έχει μελετηθεί σε βάθος. Οι επεμβάσεις που εμφανίζουν συχνότερα αυτή την επιπλοκή είναι η μαστεκτομή, η θωρακοτομή, οι ακρωτηριαστικές επεμβάσεις και σε μικρότερο βαθμό οι γυναικολογικές και ορθοπαιδικές επεμβάσεις. Ο βασικός μηχανισμός πρόκλησης του χρόνιου μετεγχειρητικού πόνου είναι η κεντρική ευαισθητοποίηση του νευρικού συστήματος με εκδηλώσεις κυρίως νευροπαθητικού πόνου και αισθητηριακή δυσλειτουργία. Έχουν αναγνωριστεί διάφοροι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνιση αυτής της επιπλοκής. Η αντιμετώπιση του χρόνιου μετεγχειρητικού πόνου βασίζεται σε τρεις άξονες: την πρόληψη, την επίδραση της αναλγησίας και την επίδραση των ψυχοκοινωνικών παραγόντων. Λόγω της επίδρασης του χρόνιου πόνου στην ποιότητα ζωής των ασθενών αλλά και του σοβαρού κοινωνικο-οικονομικού αντίκτυπου του συνδρόμου, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την ικανοποιητική αντιμετώπισή του.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(5–6):267—276
Κέντρο Προέλευσης: (1) Κέντρο Υγείας Άστρους, Παναρκαδικό Γενικό Νοσοκομείο Αρκαδίας, Tρίπολη, (2) Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών Θυμάτων Βίας, Δήμος Τρίπολης, (3) Χειρουργική Κλινική, ΝΜ Μολάων, Γενικό Νοσοκομείο Λακωνίας, Λακωνία
Λέξεις Κλειδιά: Χρόνιος μετεγχειρητικός πόνος, μαστεκτομή, θωρακοτομή, βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο
Αλληλογραφία: Μ. Σταματάκος, Έλος, Δήμος Ευρώτα, 230 55 Λακωνία • e-mail: mixalislak@gmail.com
Α. Καυγά (1), Ε. Βλάχου (1), Α. Καλοκαιρινού-Αναγνωστοπούλου (2)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) έχει χαρακτηριστεί ως μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Στόχος της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι η παρουσίαση των επιδημιολογικών και οικονομικών στοιχείων από την Ελλάδα και άλλες χώρες και η περιγραφή των προσδιοριστικών παραγόντων κινδύνου που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του ΑΕΕ. Αν και οι δείκτες θνησιμότητας και θνητότητας έχουν βελτιωθεί παγκοσμίως, τα τελευταία χρόνια το ΑΕΕ παραμένει η δεύτερη αιτία θανάτου και η πρώτη αιτία αιφνίδιας και μακροχρόνιας ανικανότητας. Η λειτουργική ανικανότητα στις καθημερινές δραστηριότητες επηρεάζει την ποιότητα της ζωής του επιβιώσαντος και προκαλεί επιβάρυνση στην οικογένεια. Το πρόβλημα θα διογκωθεί τις επόμενες δεκαετίες λόγω της ραγδαίας αύξησης της γήρανσης του πληθυσμού. Θεωρείται πολυπαραγοντική νόσος με ποικίλους παράγοντες κινδύνου, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν σχέση με τις συμπεριφορές υγείας και μπορούν να τροποποιηθούν. Η αλλαγή του τρόπου ζωής μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την πρόβλεψη και σε μεγάλο ποσοστό (85%) την πρόληψη. Είναι μια δαπανηρή νόσος με ατομικές, οικογενειακές και κοινωνικές επιπτώσεις. Το κόστος διάγνωσης, θεραπείας, νοσηλείας και αποκατάστασης καλύπτει ένα μεγάλο ποσοστό των δαπανών για την υγεία σε κάθε χώρα. Μια σημαντική οικονομική παράμετρο αποτελεί και το κόστος της άτυπης φροντίδας από την οικογένεια.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(5–6):277—287
Κέντρο Προέλευσης: (1) Τμήμα Νοσηλευτικής, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, (2) Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνας, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Επιδημιολογία, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, παράγοντες κινδύνου, κόστος, συχνότητα εμφάνισης
Αλληλογραφία: Α. Καυγά, Τροίας 23, 152 35 Βριλήσσια, Aθήνα • e-mail: akavga@teiath.gr
Κ. Λάιος (1*), Στ. Γιάτσιου (2*), Γρ. Τσουκαλάς (3), Κ. Μακαρίτσης (4), Γ. Ντάιος (4), Μ. Σγάντζος (3,5)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Ο Ιπποκράτης ο Κώος αντιμετωπίζει την αποπληξία ως μια νοσολογική οντότητα που οφείλεται σε ξαφνική προσβολή του εγκεφάλου και απουσία της διανοητικής λειτουργίας του ανθρώπου. Πρόκειται για μια πάθηση με πλούσια νευρολογική συμπτωματολογία, εξαιρετικά δύσκολο να θεραπευθεί, με συχνά τη θανατηφόρο κατάληξη του πάσχοντος. Εφαρμόζει τη θεωρία των χυμών για την επεξήγησή της, ενώ δεν κάνει κάποια ειδική αναφορά ως προς τη θεραπευτική της αντιμετώπιση.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(5–6):288—292
Κέντρο Προέλευσης: (1) Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, (2) Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, Τμήμα Ιατρικής, (3) Ιστορία της Ιατρικής, Τμήμα Ιατρικής, (4) Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Τμήμα Ιατρικής, (5) Εργαστήριο Ανατομίας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Λάρισα, *Ισότιμη συμβολή
Λέξεις Κλειδιά: Ιπποκράτης, αποπληξία, θεωρία των χυμών, εγκέφαλος, νευρολογία
Αλληλογραφία: Γρ. Τσουκαλάς, Κόνωνος 62–64, 116 33 Παγκράτι, Αθήνα • e-mail: gregorytsoucalas@yahoo.gr
Χρ. Τεσσερομμάτη, Α. Κώτσιου
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Από τα βάθη των αιώνων οι άνθρωποι αναζήτησαν λύση στην αποκατάσταση της υγείας τους. Ο πρωτόγονος άνθρωπος συνδύασε από παρατήρηση και εμπειρία τις θεραπευτικές δράσεις φυτών, πετρωμάτων, μελών σώματος ζώων για την αντιμετώπιση νόσων. Στην Ελλάδα από την προϊστορία μέχρι σήμερα, παράλληλα με την άνθιση επιστημονικών/πνευματικών ιδεωδών – ο λόγος προφορικός καταρχήν και γραπτός έπειτα παρείχε στοιχεία της εξελικτικής πορείας της ίασης. Παράλληλα, συσχετίζοντας το φυσικό περιβάλλον με την ανάπτυξη νόσου, προσπαθούσε να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής του (σύμφωνα με τη Γεωμυθολογία) με μηχανικά μέσα (εκτροπή ποταμών, αποξήρανση ελκών, διάνοιξη σηράγγων κ.λπ.). Συνειδητοποίησε ότι η θεραπεία απαιτούσε βαθιά γνώση «ἵστημι» απ’ όπου παράγεται η λέξη ιητήρ-γιατρός όπως αποκρυπτογραφήθηκε η λέξη“i-ja-te”=«ιητήρ» από τους Ventris και Chadwick. Η σπλαγχνοσκοπία στις θυσίες ζώων ίσως να προστατεύει από ζωονόσους εφόσον το σφάγιο καταναλίσκετο από τους παρευρισκόμενους. Oι ΄Ελληνες σύμφωνα με τον ΄Ομηρο κατείχαν γνώσεις φαρμακολογικές/χειρουργικές, ψυχιατρικής και νευρολογίας. Θεράπευαν διά της υποβολής στα Ασκληπιεία. Αναγνώριζαν τις αντισηπτικές ιδιότητες χαλκού και θείου, τις κατασταλτικές ιδιότητες του οπίου και χρησιμοποιούσαν αιθέρια έλαια και αρωματικά φυτά. Ο Ιπποκράτης απάλλαξε την Ιατρική από την επιρροή φιλοσοφικών θεωριών και της μυθικής λατρείας των θεών, τα γραπτά κείμενά του υπήρξαν η πηγή της Ευρωπαϊκής Ιατρικής. Τα κείμενα περί Ιατρικής/Βοτανικής του Αριστοτέλη και του Θεόφραστου αποτελούσαν δόγμα.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
Περιοδικότητα: Ιατρική 2015, 104(5–6):293—304
Κέντρο Προέλευσης: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Iατρική Σχολή, Αρεταίειο Νοσοκομείο, Αθήνα
Λέξεις Κλειδιά: Ίαση, ομηρικά έπη, σπλαγχνοσκοπία, γεωμυθολογία
Αλληλογραφία: Α. Κώτσιου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Iατρική Σχολή, Αρεταίειο Νοσοκομείο, Λεωφ. Βασ. Σοφίας 76, 115 28 Αθήνα • e-mail: akotsiou@med.uoa.gr
P. Athanassiou
DESCRIPTION:
Rheumatoid arthritis (RA) is a systemic, inflammatory, autoimmune disorder which affects quality of life and if not treated may result in disability. RA treatment is currently based on two principles, the principles of early treatment and treatment to target. The aim is remission of signs and symptoms of the disease, improvement of quality of life and disability prevention. Agents currently used in RA treatment are disease modifying drugs (DMARDs), biological agents and corticosteroids. DMARDs used in RA are methotrexate, sulfasalazine, leflunomide, cyclosporin, hydroxychloroquine and azathioprine. Biological agents used in RA are anti-TNFa agents and biological agents with a different way of action. Anti-TNFa agents are infliximab, etanercept, adalimumab, certolizumab, golimumab and infliximab-dyyb or CT-P13, an infliximab biosimilar. Biological agents with a different way of action are rituximab, anakinra, abatacept, tocilizumab and tofacitinib. All biological agents have the same efficacy. Currently, drug treatment may result in remission of the disease and drug treatment may be reduced or discontinued with simultaneous follow up, as relapses may occur. Treatment restart is effective.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(5–6):243—251
Origin Center: Department of Rheumatology, “St. Paul” General Hospital of Thessaloniki, Thessaloniki, Greece
Keywords: Rheumatoid arthritis, disease modifying drugs, biological agents, corticosteroids
Corresponding Author: P. Athanassiou, 161 Ethnikis Antistaseos street, GR-551 34 Thessaloniki, Greece • e-mail: pathanassiou@yahoo.gr
C.E. Kosmas (1), E. DeJesus (2), D. Rosario (3), C. Arjona (3), Ch. Tsomidou (4)
DESCRIPTION:
Many clinical trials over the last 20 years have shown that the reduction of LDL-cholesterol leads to reduction of cardiovascular risk. In addition, it has become evident that more aggressive reductions of LDL-cholesterol lead to larger reductions of cardiovascular morbidity and mortality. Statins represent today the main and most efficacious therapy for the reduction of LDL-cholesterol. However, many patients fail to achieve the desirable LDL-cholesterol goals, while others are intolerant to statins due to side effects, mainly myalgias. Unfortunately, until recently, the efficacy of other non-statin LDL-C-lowering agents was limited, achieving an LDL-C reduction of no more than 20%. PCSK9 inhibitors represent a new class of LDL-lowering agents, producing large reductions in LDL-cholesterol with additional favorable effects on the other lipid parameters. The purpose of this review is to present the current clinical and scientific data pertaining to the efficacy and safety of the administration of PCSK9 inhibitors in patients with hypercholesterolemia.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(5–6):252—256
Origin Center: (1) Department of Cardiology, Mount Sinai Hospital, New York, (2) Department of Medicine, Bronx-Lebanon Hospital Center, Bronx, New York, (3) Cardiology Clinic, Cardiology Unlimited, PC, New York, USA, (4) General Hospital of Piraeus “Hippocrates”, Piraeus, Greece
Keywords: LDL-cholesterol, hypercholesterolemia, cardiovascular disease, statins, PCSK9 inhibitors
Corresponding Author: C.E. Kosmas, 168-24 Powells Cove Blvd., Beechhurst, NY 11357, USA • e-mail: cekosmas1@gmail.com
E. Feskou (1), S.E. Mavroudeas (2), D. Mavroudeas (1)
DESCRIPTION:
Heparin is a mucopolysaccharide. It consists of alternating groups of sulfated N-aketylo-glukosamine and D-glucuronic acid. It is synthesized in mast cells and in tissue basophils. The molecular weight varies depending on the degree of polymerization. It does not cross the placenta. It is distinguished in classical heparin and low molecular weight heparins. The indications of heparin are: prevention and treatment of thromboembolic disease, treatment of acute coronary syndrome, prevention and treatment of embolic stroke and treatment of peripheral arterial embolism. All heparins are administrated parenterally, intravenously (IV) or subcutaneously (SC). The elimination is done either by the reticuloendothelial system or by the kidneys. The action of classical heparin is tested with the determination of APTT while low-weight heparins are tested with the determination of their anti-Xa action. Protamine sulfate is used as antidote of heparin. The administration of heparin is accompanied by complications. The most important complication is heparin induced thrombocytopenia (HIT).
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(5–6):257—266
Origin Center: (1) Haematology Laboratory, “Agios Savvas” Hospital, Athens, Greece, (2) Medical University, Sofia, Bulgaria
Keywords: Classical heparin, low molecular weight heparin, thromboembolic disease, heparin induced thrombocytopenia (HIT)
Corresponding Author: E. Feskou, 171 Alexandras Ave., GR-115 22 Athens, Greece • e-mail: haematol-lab@agsavvas-hosp.gr
K. Ntzeros (1), A. Mitsakou (2), M. Stamatakos (3)
DESCRIPTION:
The chronic pain after surgery is considered as an important late complication of an operation. However, few studies have investigated this issue. Chronic post-operative pain is usually associated with mastectomy, thoracotomy, amputation and less commonly with gynecological and orthopedic operations. The main pathophysiological mechanism of this complication is the central sensitization of nervous system. Chronic post-operative pain is mainly a neuropathic pain with sensory symptoms. There are several risk factors associated with this complication. These factors are related to the operation or the person itself. The treatment of chronic prostoperative pain is based on three axes: the prevention of chronic pain syndrome, the effect of analgesia and the effect of psychosocial factors. Due to the fact that chronic pain deteriorates the quality of life of such patients and it has a huge socioeconomic impact, more research is needed to successfully treat this morbidity.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(5–6):267—276
Origin Center: (1) Medical Center of Astros, Panarcadian General Hospital of Tripolis, (2) Guesthouse, for Women Victims of Violence, Municipality of Tripoli, Tripoli, (3) Department of Surgery, Nursing Unit of Molaoi, General Hospital of Lakonia, Lakonia, Greece
Keywords: Chronic post-operative pain, mastectomy, thoracotomy, biopsychosocial model
Corresponding Author: M. Stamatakos, Elos, Dimos Evrota, GR-230 55 Lakonia, Greece • e-mail: mixalislak@gmail.com
Α. Kavga (1), E. Vlachou (1), A. Kalokerinou-Anagnostopoulou (2)
DESCRIPTION:
Stroke is a clinical syndrome which has been characterized as a major problem for public health, both on a national and worldwide level. The aim of the current literature review is to present the epidemiological and economic data from Greece and other countries, as well as to describe the determining risk factors that contribute to the onset of stroke. Despite the fact that during the latest years the rate of mortality has decreased worldwide, the stroke remains the second most common cause of death and the first cause of sudden and long term disability. Furthermore, the disability to perform daily activities affects the quality of life of stroke survivor and burdens the family. Stroke is a multidimensional disease, with various risk factors, most of which are related to health behavior and can be modified. The coexistence and interaction of the determining factors increase the risk of a stroke over time. Changes in the life style can lead to prediction and to a large extent (85%) to the strokes’ prevention. Stroke is a costly disease with negative effects on the person’s life on the family and the society. The cost related to the diagnosis, therapy, hospitalization and patient’s rehabilitation, consumes a large percentage of the national health system budget of each country. An important economic factor that must be taken into consideration is also the cost of the informal care, offered by the family.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(5–6):277—287
Origin Center: (1) Department of Nursing, Technological Educational Institute (TEI) of Athens, (2) Faculty of Nursing, National and Kapodistrian University of Athens, Athens, Greece
Keywords: Epidemiology, stroke, risk factors, cost, incidence rate
Corresponding Author: Α. Kavga, 23 Τroias street GR-152 35 Vrilissia, Athens, Greece • e-mail: akavga@teiath.gr
K. Laios (1*), St. Giatsiou (2*), Gr. Tsoucalas (3), K. Makaritsis (4), G. Ntaios (4), M. Sgantzos (3,5)
DESCRIPTION:
Hippocrates of Kos, considers apoplexy as a nosological entity, caused by a sudden brain boredom, with lack of human intellectual functioning. It is a condition with rich neurological symptomatology, extremely difficult to treat, resulting usually the death of the sufferer. He applies the humours theory for its explanation, but he does not make any specific reference towards the therapeutic approach.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(5–6):288—292
Origin Center: (1) Medical School, National and Kapodistrian University of Athens, (2) Primary Health Care, Faculty of Medicine, (3) History of Medicine, Faculty of Medicine, (4) Department of Pathology, Faculty of Medicine, (5) Departmnet of Anatomy, Faculty of Medicine, University of Thessaly, Larissa, *Equal contribution
Keywords: Hippocrates, apoplexy, humours theory, brain, neurology
Corresponding Author: Gr. Tsoukalas, 62–64 Kononos street, GR-116 33 Pagkrati, Athens, Greece • e-mail: gregorytsoucalas@yahoo.gr
Chr. Tesseromatis, A. Kotsiou
DESCRIPTION:
People in every civilization era, sought solutions to health problems i.e healing, restoration. The primitive man combined –from observation and experience– the therapeutic actions of plants, rocks, animal body parts depending on their effectiveness in physiological functions or to treat diseases. Greeks were the first to systematically approach medicine resulting in most of the modern medical terminology based on the Greek language. In prehistoric and historic Greece, along with scientific/spiritual ideals bloom, the spoken and written word provided evidence of the evolutionary path of healing. According to Geomythology, apart from seeking remedies they conducted preventive environmental interventions (diverting rivers, draining marshes, tunneling, etc.) and splachnoscopy to avoid zoonoses. Seeking treatment they realized that deep knowledge was necessary –“ίστημι – know” from where the word ιητηρ-doctor, as deciphered the word “i-ja-te – heal” by Michael Ventris and John Chadwick incised in linear beta clay tablet. Reports from the Homeric epics indicate medical/pharmacological/surgical knowledge of Greeks. Moreover the Greeks possessed knowledge of Psychiatry and Neurology, essential oils, aromatic plants, opium and antiseptic properties of copper and sulphur. They treated patients in Asklipieia through dream-like induced sleep known as “enkoimesis”. A key source for the evolution of European Medicine was the writings of Hippocrates. Aristotle and Theophrastus texts on Medicine and Botany were doctrine.
INFORMATION:
Periodicity: Iatriki 2015, 104(5–6):293—304
Origin Center: National and Kapodistrian University of Athens, Medical School, Aretaieio Hospital, Athens, Greece
Keywords: Ηealing, homeric epic, splachnoscopy, geomythology
Corresponding Author: Α. Kotsiou, National and Kapodistrian University of Athens, Medical School, Aretaieio Hospital, 76 Vas. Sophias Ave., GR-115 28 Athens, Greece • e-mail: akotsiou@med.uoa.gr